Elocutionist

و هو معکم

Elocutionist

و هو معکم

طبقه بندی موضوعی
پیوندها

۴۰۸ مطلب با موضوع «سیاسی» ثبت شده است

در واقع شعارهای مردم ابتدا دارای رنگ و بوی اقتصادی و خواست اصلی مطالبات معیشتی و حل مسائل و مشکلاتی مانند بیکاری و گرانی بود. از این رو لازم است تظاهرات اخیر را از تحرکات سیاسی که در سال های گذشته مانند 78 و 88 برگزار می شد جدا کرد. اگر چه در این تجمعات، همیشه عده ای فرصت طلب و ضد انقلاب حضور دارند که تلاش می کنند جهت شعارها را به سمت مسائل سیاسی تغییر دهند اما خواست اصلی مردم حل مشکلات اقتصادی می باشد.

 نکته مهمی که درباره تجمعات اخیر باید گفت عدم رصد، پایش، پیش بینی و بی توجهی دولت به اوضاع و شرایط جامعه است. به عبارتی با وجود این که شاخص ها و آمارها که توسط سازمان های رسمی منتشر می شود در سال ها و ماه های اخیر همگی حاکی از بدتر شدن اوضاع اقتصادی داشت اما دولت دوازدهم در طول این مدت نسبت به افزایش نارضایتی های مردم کم توجه بود و درک درستی از شرایط پیش آمده نداشت. این در حالی است که از دولت تدبیر و امید این انتظار وجود داشت که حسگرهای آن بیش از پیش فعال باشد و قبل از آن که به این نقطه برسیم فکری برای کاهش مشکلات و دردهای جامعه می‌کرد.

دولتی ها نباید چون گذشته هشدارهای دلسوزانه درباره بی عملی ها و ناکارآمدی ها و مشکلات مردم را به رقبای سیاسی و انتخاباتی خود نسبت دهد و روی ترش کنند و به گزارشهای غیر واقعی دل خوش دارند. تزریق امید به جامعه با ارایه گزارش عملکردها و نشان دادن دغدغه مندی مسولان و وزرا و کم کردن فاصله آنان با مردم حاصل می شود و بس .

اما سوال مهم در حال حاضر این است که با تجمعات و اعتراضات پیش آمده چگونه باید برخورد کرد.

1- به نظر می رسد اولین و مهمترین مسئله این است که تمامی جناح ها و جریانات سیاسی صرفاً باید منافع مردم و امنیت ملی را مدنظر قرار دهند و در این وضعیت به فکر انتقام گیری های سیاسی نباشند؛ چرا که ادامه بازی و بهره برداری های سیاسی موجب می شود نه تنها هیچ کدام از جناح ها برنده این منازعه نشوند بلکه دود آن به چشم مردم برود و به نظام نیز آسیب وارد آید. فراموش نکنیم هنوز یکی دو روز از این اتفاقات نگذشته بسیاری از کانال های ضد انقلاب و مقامات آمریکایی و دیگر کشورهای غربی و عربی وارد میدان شده اند و تلاش می کنند تا به این تظاهرات سمت و سو بدهند.

2-  همه باید صف آشوبگران و فرصت طلبان را از مردمی که به گرانی ها و مسایل اقتصادی معترض بودند جدا کنند. امنیت ملی و منافع ملی کشور و مردم اجازه نمی دهد گروهی فرصت طلب با موج سواری بر خواسته های گروهی از مردم به تخریب اموال عمومی و سلب آسایش شهروندان اقدام نمایند و خسارتهایی را به کشور وارد کنند که بازسازی آنها باز از جیب همین مردم خواهد بود .

3-  دولت و تمامی سازمان ها می باید برای  کاهش مشکلات اقتصادی گامهای جدی بردارند و طرح های ضربتی کوتاه مدت برای حل مشکلات اساسی مردم  را در دستور کار قرار دهند و برنامه ها و سیاست های میان مدت و بلندمدت نیز در راستای اقتصاد مقاومتی در نظر گرفته شود. چه بسا لازم باشد دولت در بودجه 97 که در حال حاضر در دست بررسی است نگاه دقیق تری به وضعیت اقتصادی مردم داشته باشد و تغییرات لازم را با کمک مجلس در آن اعمال نماید. این تغییرات می تواند درباره موضوعات و مسائلی که در  روزهای اخیر باعث ایجاد حساسیت در مردم شد انجام گیرد. از این رو موضوعات و ردیف های مرتبط با افزایش قیمت های حامل های انرژی، حذف 30 میلیون یارانه بگیر و عوارض خروج از کشور می تواند در اولویت باشد.

4- اما نکته آخری که باید درباره آن گفت حضور محدود دانشجویان در تجمعات اعتراضی می باشد. دانشجویان همیشه باید پیش قراول و سردمدار حرکت ها و جنبش های اجتماعی باشند اما نمی توانند فارغ از منافع عامه مردم حرکت کنند  و نباید خود را درگیر مسائل و بازی های سیاسی و باندی کنند. در واقع انتظار این است که دانشجویان به عنوان قشر فرهیخته جامعه بازگو کننده و پیگیر تحقق مطالبات واقعی مردم و رفع مشکلات آنها باشند و مرزبندی های خود را با ضد انقلاب خارج نشین که در پی سوء استفاده از هر حرکتی می باشد حفظ کنند. 

  • محمد مهدی بختیاری

سردار اسماعیل کوثری با اشاره به برپایی برخی تجمعات در سطح شهر تهران، اظهار کرد: این آقایانی که امروز به خیابان‌های تهران آمدند، ذات و رفتار خود را برای مردم به نمایش گذاشتند و نشان دادند که به دنبال رفع گرانی و این‌گونه مسائل نیستند بلکه دقیقا همان کسانی هستند که در روز ششم دی ۸۸ و جریان فتنه آن سال، به خیابان‌ها آمدند و آن حرکت ناشایست را در بین عزاداران اباعبدالله الحسین (ع) انجام دادند.

وی با اشاره به برخی شعارها که در جریان تجمعات امروز در مخالفت با نظام و سران مملکت سر داده شد، گفت: اگر دلیل حضور افرادی که امروز به خیابان‌ها آمدند، گرانی بود نباید آن شعارها را سر می‌دادند و به بیت‌المال، اموال و خودروی شخصی رهگذران آسیب می‌رساندند.

جانشین قرارگاه ثارالله(ع) سپاه پاسداران با بیان این‌که این افراد باید در مقابل مردم پاسخگو باشند، خاطرنشان کرد: این افراد با ایجاد وضعیت موجود می‌خواهند بگویند که برای مردم این شعارها را سر می‌دهند در حالی که این‌گونه نیست و آن‌ها به دنبال دغدغه‌های مردم نیستند.

کوثری با اشاره به وضعیت امنیتی شهر تهران در پی ایجاد تجمعاتی در سطح شهر، تاکید کرد: به لطف خدا در حال حاضر امنیت کامل در سطح شهر برقرار است و نیروهای انتظامی کاملا به اوضاع و احوال شهر و اطراف آن مسلط هستند.

وی تصریح کرد: افرادی که از بیرون به این‌ افراد امیدوار بودند قطعا بدانند که مانند فتنه ۸۸ همه‌ی آبرو و حیثیت این افراد در بین مردم خواهد رفت و به لطف خدا دیدیدم که مردم امروز در تجمع بزرگ مصلی یاد و خاطره ۹ دی ۸۸ را چقدر حماسی گرامی داشتند.

جانشین قرارگاه ثارالله(ع) سپاه پاسداران در پایان اظهار کرد: این افراد قطعا بدانند که انجام حرکات ناشایست به ضرر آن‌ها خواهد شد و مردم در برابر این اقدامات حتما به صحنه خواهند آمد و مشت محکمی بر دهان آن‌ها خواهند زد.

  • محمد مهدی بختیاری

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با پاسداشت "حماسه ماندگار 9 دی"، "روز بصیرت و میثاق امت با ولایت"، وحدت، هوشمندی و هوشیاری ملی برابر نقشه های دشمن برای فتنه آفرینی های جدید و مرزبندی بین "انقلابی نمایی" و "انقلابی گری" را از درس ها و عبرت های فتنه 88 دانست.

بر اساس این گزارش، در بخشی از این بیانیه آمده است: با گذشت 8 سال از فتنه 88 و حماسه بزرگ 9 دی، بازخوانی درس ها و عبرت های این رخدادهای مهم و تاثیر گذار در روند تکاملی انقلاب و پیش روندگی افتخار آمیز ملت ایران همچنان یکی از ضرورت های انکار ناپذیری به شمار می رود که در صورت غفلت از آن بایستی در انتظار پدید آمدن توطئه ها و فتنه های پیچیده تر علیه نظام و میهن اسلامی بود. 

این بیانیه افزوده است: در شرایط خطیر کنونی که به رغم روشنگری‌های مستمر، جبهه متحد ضد انقلاب داخلی و خارجی تحت راهبردهای پنهان و آشکار مثلث پلید آمریکا، رژیم صهیونیستی و انگلیس با همراهی ارتجاع منطقه خط تحریف حقایق تاریخی و تطهیر چهره اصحاب فتنه و باغیان علیه نظام را دنبال می کنند و با عملیات روانی گسترده در پی وارونه سازی واقعیات و القای نشانه های غلط و انحرافی هستند، هوشمندی و تیزبینی در مسدود کردن روزنه های امید و آرزوهای شوم آنان از اولویت های امروز دلسوزان انقلاب و هر ایرانی علاقمند به استقلال و عظمت ایران اسلامی محسوب می شود. 

این بیانیه حماسه 9 دی را پاسخی قاطع، تاریخی و انقلابی به فتنه گران و حامیان منطقه ای و فرامنطقه ای آنان توصیف و با تاکید بر لزوم ارائه سیاهه ی جنایات و خسارت‌های جریان فتنه علیه انقلاب و ملت ایران مانند وضع تحریم های ظالمانه و گستاخ شدن دشمنان خارجی در تقابل با جمهوری اسلامی تصریح کرده است: حماسه تاریخ ساز 9 دی 88 که عرصه نمایش بصیرت و پایبندی ملت ایران با آرمان های انقلاب اسلامی و بیعت "امت" با "امام" و "نه" بزرگ به دشمن و هتاکان به عاشورای حسینی بود بر آحاد ایرانیان تاکید می کند اعمال فتنه گران و نیات پلید حامیان آنان به مانند آینه ای شکسته هر روز برابر تردید کنندگان این جنایت و خیانت بزرگ و فراموش ناپذیر  قرار گیرد تا آنانی که با شیوه های فریبنده و نوین در پی مهندسی فتنه های جدید برای ضربه زدن به ایران اسلامی و متوقف ساختن حرکت رو به جلوی انقلاب در فراسوی مرزهای کشور هستند را ناکام سازد. 

این بیانیه با تاکید بر اهمیت ارائه تعریفی دقیق و درست از "انقلابی گری" و مرزبندی آن با "انقلابی نمایی" و لزوم مقابله هوشمندانه با عوامل و بسترهای ایجاد "اختلاف داخلی" در کشور خاطر نشان کرده است: جای بسی حیرت است در شرایطی که "وحدت" و یکپارچگی ملت برابر دشمنان انقلاب اسلامی و ملت ایران بیش از هر زمان دیگری لازمه عبور کشور از چالش ها و تنگناهای ناشی از سناریوهای خصومت ورزی و کینه توزی های نظام سلطه و استکبار است، عده تحت تاثیر پروپاگاندای آمریکایی ـ صهیونیستی در ایجاد دو قطبی های کاذب و نیز امیال شخصی، جناحی و فرقه‌ای با برجسته سازی مشکلات و بی تدبیری برخی دستگاه ها، در حال حساسیت زدایی حافظه تاریخی کشور نسبت به فتنه 88 و خسارت های سنگین آن بوده و بر خلاف حماسه نهم دیماه در آرزوی فتنه آفرینی های جدید هستند. 

این بیانیه در پایان با تجلیل از ملت بصیر، مومن، انقلابی، عاشورایی و ولایتمدار ایران اسلامی به عنوان حماسه سازان نهم دیماه و تعظیم به مقام شامخ شهیدان و جانبازان جبهه مقاومت و مقابله با فتنه 88 و تاکید بر لزوم وفاق، یکدلی، هوشمندی و هوشیاری ملی برابر توطئه ها و نقشه های فتنه گون نوین دشمن و بدخواهان میهن اسلام آورده است: به فضل الهی ملت ایران با تاسی به رهنمودها و هشدارهای مقام عظمای ولایت و رهبری امام خامنه ای (مدظله العالی) و یادآوری تجربه تاریخی و مصونیت ساز فتنه 88 و حیله گری های جدید سردمداران سلطه و صهیونیسم جهانی برای تحمیل خطای محاسباتی و ایجاد شکاف و تزلزل در اعتماد متقابل مردم و نظام، تحرکات دشمنان داخلی و خارجی برای فتنه سازی های آینده را رصد و با عمل به وصیت معمار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) در "پشتیبانی از ولایت فقیه" اجازه نخواهد داد به مملکت آسیبی برسد. 

  • محمد مهدی بختیاری

امروز سالروز حماسه نهم دیماه است؛ حماسه‌ای که غبار فتنه را خواباند و حق را جلوه‌گر کرد.در این گزارش نگاهی خواهیم داشت به بیانات مقام معظم رهبری پیرامون حماسه نهم دیماه.

 حرکت عمومی نهم دی همه را مبهوت کرد

مقام معظم رهبری، در روز ۱۹ دی سال ۹۵ در دیدار با مردم قم، فرمودند: حرکت نهم دیِ سال ۸۸ از جنس همان حرکت نوزدهم دی در سال ۵۶ است.

معظم‌له در همان دیدار تصریح کردند: این را قاطعاً عرض میکنم که دشمن با همه‌ی برنامه‌ریزی‌هایش، مردم ما را نشناخته، ملّت ایران را نشناخته؛ اشتباه میکنند. دیدید در سال ۸۸ خطا کردند و آن فتنه را راه انداختند و کار را به جا‌هایی رساندند که به خیال خودشان جا‌های بسیار باریک و حسّاس و دقیقی بود، [امّا]ناگهان حرکت عمومی نهم دی همه را مبهوت کرد. این حرکت نهم دیِ سال ۸۸ از جنس همان حرکت نوزدهم دی شما‌ها در سال ۵۶ است.

۹ دی نمونه‌ای از عناصر قدرت نظام 

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای روز هفتم دیماه سال ۹۵ در ابتدای جلسه درس خارج فقه و در آستانه سالروز حماسه ۹ دی ۸۸، با اشاره به دشمنی و کینه‌ورزی عملی مستکبران با حاکمیت اسلام و تلاش آنان برای سلب مولفه‌های قدرت نظام اسلامی، حادثه بی‌نظیر ۹ دی را از جمله نمونه‌های قدرت جمهوری اسلامی خواندند و خاطرنشان کردند: امروز هندسه تقابل قدرت‌های استکباری با جمهوری اسلامی در جهت سلب قدرت مادی و معنوی، و عزم و اراده ملت ایران است و در مقابل، باید این قدرت را حفظ و روز به روز تقویت کرد.

رهبر انقلاب اسلامی، در همان جلسه حادثه ۹ دی را نمونه دیگری از عناصر قدرت نظام برشمردند و افزودند: در آن حادثه بی‌نظیر، هیچ‌کس دست‌اندرکار نبود و قدرت فکری که شاکله اصلی نظام اسلامی است، مردم را به خیابان‌ها کشاند و آن حادثه بی‌نظیر پدید آمد.

مقام معظم رهبری در ۲۹ بهمن سال ۹۳ در دیدار مردم آذربایجان شرقی، فرمودند: روز نهم دی در سال ۸۸ همه جای کشور نهم دی بود، در تبریز هشتم دی بود؛ این‌ها معنا دارد، این‌ها نشان‌دهنده است، علامت است. این‌ها را عرض نمیکنیم برای اینکه شما خوشتان بیاید؛ عرض میکنیم برای اینکه معلوم بشود این قطعه‌ی از کشور ما، این ظرفیّتهای عظیم را دارد؛ و این نظام، این انقلاب راه طولانی‌ای هنوز درپیش دارد؛ همه‌ی این خصوصیّات میتواند در گذر از این مسیر طولانی به کار بیاید.

نهم دی را میخواهند به فراموشی بسپرند

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در روز هفدهم دیماه سال ۹۳ در دیدار با مردم قم، اظهار داشتند: انگیزه‌هایی وجود دارد برای فراموش کردن و در طاق نسیان گذاشتن این روزهای بزرگ و این حوادث بزرگ؛ کار میکنند و تلاش میکنند برای اینکه سوابق تعیین‌کننده و عموماً افتخارآمیز برای انقلاب و دوران دفاع مقدّس و امثال اینها، فراموش بشود. نهم دی را هم میخواهند به فراموشی بسپرند. حادثه‌ی عاشورای حسینی را هم ستمگران و ظالمان میخواستند نگذارند باقی بماند.

سیلی محکم به صورت فتنه‌گران

معظم‌له در همان دیدار افزودند: نهم دی را همین جوانها، همین نسل سوّم انقلاب به راه انداختند؛ آن حادثه‌ی عظیم را به‌وجود آوردند؛ آن سیلی محکم را به‌صورت کسانی نواختند که سعی‌شان این بود که مسیر حرکت اسلامی را با ایجاد فتنه منحرف بکنند؛ این کار را چه کسی کرد؟ جوان‌ها کردند، نسل سوّم انقلاب کردند. امروز چشم دوختند به نسلهای بعدی، به جوانهای بعدی، چون میدانند سرمایه‌ی ملّت ایران مردمند. این انگیزه‌ها در آن‌ها وجود دارد؛ تا وقتی شما جوانهای خوب و مردم مومن در میدان هستید، باانگیزه هستید، با بصیرتید، آگاهید که چه کار دارید میکنید، البتّه نخواهند توانست.

نداشتن بصیرت مثل نداشتن چشم است

مقام معظم رهبری در نوزدهم دیماه سال ۹۲ در دیدار با مردم قم، فرمودند: آنجایی که شما می‌بینید مومنینی هستند و نصرت پیدا نمیکنند، به خاطر این است که یا ایمان ضعیف است، یا ایمان غلط است - ایمان به چیزی است که نباید به آن مومن بود - یا ایمان همراه با بصیرت نسبت به مسائل جهان و مسائل حول‌وحوش خودشان نیست. نداشتن بصیرت مثل نداشتن چشم است؛ راه را انسان نمیبیند. بله، عزم هم دارید، اراده هم دارید، امّا نمیدانید کجا باید بروید. ما که این همه در باب قضیّه‌ی حوادث نُه دی روی بصیرت تکیه کردیم و بعضی‌ها خوششان نیامد، به خاطر این است؛ اگر بصیرت نبود، همان ایمان ممکن است انسان را به بیراهه بکشاند. کسی که علم ندارد، بصیرت درست ندارد به آنچه پیرامون او دارد میگذرد، گاهی اوقات میشود که راه را عوضی طی میکند؛ همه‌ی نیروی او نه فقط هدر میرود، بلکه به کج‌راهه او را میرساند و میکشاند.

نهم دی؛ تبلور روح دیانتِ حاکم بر دل‌های مردم

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در روز ۲۱ آذر ۱۳۹۰ در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت نهم دی، بیان داشتند: در قضیه‌ی ۹ دی سال ۸۸ یک نکته اساسی است و آن نکته برمیگردد به هویت انقلاب و ماهیت انقلاب. یعنی همان روحی که حاکم بود بر اصل انقلاب ما و آن حضور عظیمِ بی‌نظیرِ تاریخی در سال ۵۷، همان روح در ماجرای ۹ دی نشان داده شد؛ کمااینکه در قضایای گوناگونِ دیگر هم نشان داده شده، لیکن در ۹ دی به شکل بارزی نشان داده شد؛ به طوری که جای انکار و تردید و تامل برای هیچ کس از بدخواهان و دوستان و دشمنان و دیگران باقی نگذارد. آن روح چه بود؟ روح دیانتِ حاکم بر دل‌های مردم بود. پس اینجا ما دو تا عنصر در کنار هم داریم: یک عنصر، عنصر مردم است؛ که مردم در هر کشوری، در هر جامعه‌ای، اگر چنانچه همت کنند، بصیرت به خرج بدهند، عمل کنند و وارد میدان بشوند، میتوانند همه‌ی مشکلات را حل کنند. یعنی بزرگترین کوه‌ها در مقابل حضور مردم از بین میرود؛ میتوانند کوه‌های بزرگ را جابه‌جا کنند. این یک حقیقت آشکاری است که بسیاری از تحلیلگران اجتماعی در کشور‌های اسلامی و دیگر کشور‌ها آن را درست لمس نکردند، درک نکردند؛ ما این را لمس کردیم. هنر بزرگ امام بزرگوار ما هم همین بود.

در نهم دی، مردم احساس وظیفه‌ی دینی کردند

عنصر دوم هم عنصر ایمان دینی مردم است. ایمان دینی، آن معجزه‌گری است که قادر است اولاً همه‌ی مردم را بسیج کند و بیاورد، ثانیاً آن‌ها را در صحنه نگه دارد، و ثالثاً سختی‌ها را برای آن‌ها هموار و آسان کند؛ هیچ ایمان دیگری این خصوصیت را ندارد. «ایمان دینی میگوید شما اگر چنانچه فائق شدید و پیش بردید، پیروزید؛ اگر کشته هم شدید، پیروزید؛» اگر زندان هم افتادید، پیروزید؛ چون به وظیفه عمل کردید. وقتی کسی یک چنین اعتقاد و ایمانی داشت، دیگر شکست برایش معنا ندارد؛ لذا وارد میدان میشود. این همان عاملی است که در صدر اسلام هم اثر کرد، در انقلاب ما هم اثر کرد؛ ۹ دی این را نشان داد. ۹ دی یک نمونه‌ای بود از همان خصوصیتی که در خود انقلاب وجود داشت؛ یعنی مردم احساس وظیفه‌ی دینی کردند و دنبال این وظیفه، عمل صالحِ خودشان را انجام دادند. عمل صالح این بود که توی خیابان بیایند، نشان بدهند، بگویند مردم ایران اینند. با این حرکت مردم، آن حجم عظیم تبلیغات دشمن که میخواست فتنه‌گران را مردم ایران معرفی کند و اینجور نشان بدهد که مردم ایران از انقلابشان، از نظامشان برگشتند، بکلی نقش بر آب شد؛ یعنی مردم نشان دادند که این، مردم ایران است.

در قضیه‌ی ۹ دی هم باز پای امام حسین در میان بود، پای عاشورا در میان بود

معظم‌له در همان دیدار، افزودند: یکی از خصوصیات دیگری که در حادثه‌ی ۹ دی هست، که باز آن را کاملاً به حوادث انقلاب نزدیک میکند، مسئله‌ی عاشوراست. یعنی در حوادث اول انقلاب هم محرّم پیش آمد و امام آن نکته‌ی عظیمِ عجیبِ تاریخی را بیان کردند: «ماهی که خون بر شمشیر پیروز است». این حرف کوچکی نیست: پیروزی خون بر شمشیر. ما‌ها عادت کرده‌ایم، این حرف‌ها را هی تکرار میکنیم؛ کانه عمقش گاهی از یادمان میرود. خون بر شمشیر پیروز میشود، مظلوم بر ظالم فائق می‌آید، کشته بر کُشنده فائق می‌آید؛ این همان چیزی است که در عاشورا پیش آمد. امام این را در محرّم سال ۵۷ مطرح کردند، در قضیه‌ی ۹ دی هم باز پای امام حسین در میان بود، پای عاشورا در میان بود. اگر آن حرکات سخیف و در واقع گریه‌آور از سوی این گروه‌های ایضاً سخیف، در عاشورا پیش نمی‌آمد، این حرکت عظیم و این تحرک عمومی مردم معلوم نبود به این شکل به وجود بیاید. اینجا هم پای عاشورا در میان بود.

آنچه در نهم دی در ایران پیش آمد، جز در تشییع جنازه‌ی امام، چنین اجتماعی، چنین شوری دیده نشده بود

مقام معظم رهبری در بیستم مهرماه سال ۹۰ در اجتماع بزرگ مردم کرمانشاه، فرمودند: یکی دیگر از چالش‌ها - که البته این چالش پیچیده‌تری بود - چالش‌های فتنه‌انگیزی بود که در فتنه‌ای مثل هجدهم تیر سال ۷۸ و فتنه‌ی سال ۸۸، با فاصله‌ی ده سال، این‌ها در تهران راه انداختند. امیدوار بودند که بتوانند با این فتنه، نظام را شکست بدهند؛ ضربه وارد کنند؛ اما بعکس شد. در فتنه‌ی هجدهم تیر، پنج روز بعد از اینکه فتنه‌گران فتنه‌ی خود را شروع کردند، مردم آن حرکت عظیمِ ۲۳ تیر را، نه فقط در تهران، بلکه در سایر شهر‌ها به راه انداختند. در فتنه‌ی ۸۸، دو روز بعد از حوادث عاشورا، آن قضیه‌ی عظیم نهم دی به راه افتاد. همان وقت بعضی از ناظران خارجی که از نزدیک دیده بودند، در مطبوعات غربی نوشتند و ما دیدیم، که گفته بودند آنچه در نهم دی در ایران پیش آمد، جز در تشییع جنازه‌ی امام، چنین اجتماعی، چنین شوری دیده نشده بود. این را مردم کردند. حضور مردم اینجوری است.

نهم دی یک حادثه‌ی عجیبی است؛ به خاطر دلبستگی مردم به نظام بود

رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۱۶ مرداد سال ۱۳۹۰ در دیدار مسئولان نظام، فرمودند: در موارد خاص، مثل نهم دی سال ۸۸، بمجرد اینکه مردم احساس کردند حرکتی که شروع شده است، متوجه به نظام است، متوجه به انقلاب است، متوجه به شخص خاص و دولت خاصی نیست، آن حرکت عظیم را از خود نشان دادند. اینجور نبود که فقط جوان‌های پرشور به میدان بیایند؛ همه آمدند. حادثه‌ی نهم دی یک حادثه‌ی عجیبی است؛ به خاطر دلبستگی مردم به نظام بود. این‌ها نشان دهنده‌ی اعتماد مردم است. متاسفانه میشنویم همین طور در اظهارات مصلحت‌جویانه، مکرر میگویند: آقا اعتمادِ از دست رفته‌ی مردم را برگردانید! کدام اعتمادِ از دست رفته؟! مردم به نظام اعتماد دارند، نظام را دوست دارند، از نظام دفاع میکنند؛ این‌ها نمونه‌هایش بود که عرض کردیم.

اعتراف دشمنان؛ در طول این بیست سال، هیچ حرکت مردمی‌ای به این عظمت در ایران اتفاق نیفتاده است

مقام معظم رهبری در روز نوزدهم بهمن سال ۸۸ در دیدار فرمانده و پرسنل نیروی هوایی ارتش، بیان داشتند: راز ماندگاری این انقلاب، اتکای به ایمانهاست؛ اتکای به خداست؛ لذا شما می‌بینید آن روزی که توده‌ی عظیم مردم در سرتاسر کشور احساس کنند که دشمنی‌ای متوجه انقلاب است، احساس کنند که دشمنیِ جدی‌ای وجود دارد، بدون فراخوان حرکت میکنند می‌آیند. روز نهم دی شما دیدید در این کشور چه اتفاقی افتاد و چه حادثه‌ای پیش آمد. دشمنان انقلاب که همیشه سعی میکنند راهپیمائی‌های میلیونی را بگویند چند هزار نفر آمده‌اند - تحقیر کنند، کوچک کنند - اعتراف کردند و گفتند در طول این بیست سال، هیچ حرکت مردمی‌ای به این عظمت در ایران اتفاق نیفتاده است؛ این را نوشتند و گفتند. آن کسانی که سعی در کتمان حقائق درباره‌ی جمهوری اسلامی دارند، این را گفتند. 

علت چیست؟ علت این است که مردم وقتی احساس میکنند دشمن در مقابل نظام اسلامی ایستاده است، می‌آیند توی میدان. این حرکتِ ایمانی است، این حرکتِ قلبی است؛ این چیزی است که انگیزه‌ی خدائی در آن وجود دارد؛ دست قدرت خداست، دست اراده‌ی الهی است؛ این چیز‌ها دست من و امثال من نیست. 

دل‌ها دست خداست. اراده‌ها مقهور اراده‌ی پروردگار است. وقتی حرکت خدائی شد، برای خدا شد، اخلاص در کار بود، خدای متعال اینجور دفاع میکند؛ لذا میفرماید: «انّ اللَّه یدافع عن الّذین امنوا». این را دشمنان نظام اسلامی نمیفهمند، تا امروز هم نفهمیدند؛ لذا تهدید میکنند، حرف میزنند، روش‌های گوناگون را به کار میگیرند، به خیال خودشان میگردند نقطه ضعف برای جمهوری اسلامی پیدا کنند؛ گاهی اسم حقوق بشر را می‌آورند، گاهی اسم دموکراسی را می‌آورند؛ ترفندهائی که امروز برای مردم دنیا حقیقتاً ترفند‌های مسخره است. 

میگویند افکار عمومی؛ اما افکار عمومی اگر این حرف‌ها را از آمریکا و صهیونیسم باور میکرد، اینجور در دنیا، در کشور‌های مختلف، ملت‌های مختلف، در مواقع گوناگون، نفرت خودشان را از این سران مستکبر نشان نمیدادند، که می‌بینید نشان میدهند. هر جا سفر میکنند، گروهی از مردم علیه‌شان شعار میدهند. پیداست که افکار عمومی دنیا فریب ترفند‌های این‌ها را نخورده است.

  • محمد مهدی بختیاری

محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، در اینستاگرام خود نسبت به حوادث اخیر و اعتراضات مردم واکنش نشان داد و در یادداشتی با عنوان «پاسخگویی عملی بجای حرف درمانی» نوشت  مشکل گرانی و چالش موسسات مالی و اعتباری جدی است، اما با اتکا به توانمندی‌های درونی قابل‌حل است، دولت و مجلس نباید، با شعارهای منقضی شده، از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنند.

رضایی در این پیام تاکید کرده است: مردم معترض ما هوشیار هستند و صف خود را از معاندین جدا می‌کنند، در هر اعتراضی ممکن است، از منافقین گرفته تا فتنه گران وارد شوند ولی مردم شعارهای آن‌ها را تکرار نمی‌کنند، در مقابل هم دولتی‌ها و مجلسی‌ها، مشکلات را حل کنند، ناکارآمدی‌ها را با حرف نمی‌شود جبران کرد.

وی همچنین تصریح کرده است: گران سازی سوخت و دیگر اقلام بدون بالا رفتن درآمد مردم کار درستی نیست، دولت و مجلس به اعتراضات مردم پاسخ‌های قانع‌کننده بدهند.

  • محمد مهدی بختیاری

در حالی که «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی خود حدود دو ماه پیش مردم ایران را «ملت تروریست» خطاب کرده بود، وزارت خارجه او بامداد شنبه رسماً با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده از «تظاهرات‌های مردم ایران» حمایت می‌کند.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای مداخله‌جویانه ضمن تکرار اتهامات بی‌پایه اعلام کرده اخبار مربوط به «تظاهرات‌های مسالمت‌آمیز» را دنبال می‌کند. 

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای شدیداللحن با تکرار مجدد ادعاهای چند ماه پیش دونالد ترامپ علیه ایران، مدعی شده صادرات اصلی ایران، «خشونت، خونریزی و هرج و مرج است.» واشنگتن همچنین از «تمامی ملت‌ها» خواسته «علناً» از مردم ایران حمایت کنند.

در این بیانیه آمده است: «گزارش‌ها درباره تظاهرات‌های مسالمت‌آمیز متعدد توسط شهروندان ایران در شهرهای سراسر این کشور را دنبال می‌کنیم.»

به دنبال تجمع اعتراضی روز پنجشنبه جمعی از مالباختگان موسسات مالی در مشهد که با شعارها و مطالبات اقتصادی مردم همراه شد روز جمعه نیز برخی نقاط کشور شاهد تجمعاتی محدود بود.

گزارش خبرنگاران فارس از شهرهای کرمانشاه، رشت، ساری، قم، قزوین و همدان حاکی از آنست که در این شهرها تجمعاتی برگزار شد که بعضا با شعار های تندی همراه بود.

بیشترین تجمع پیش از ظهر جمعه در کرمانشاه گزارش شد  که  با مداخله پلیس خاتمه یافت.

اگرچه رسانه های ضدانقلاب تلاش داشتند نشان دهند که مطالبات تجمعات امروز سیاسی است اما گزارشهای میدانی خبرنگاران فارس، حاکی از آنست که بسیاری از مردم که نسبت وضعیت گرانی ها معترض بودند با مشاهده شعارهای سیاسی لیدرهای این تجمعات، ترجیح دادند که با شعاردهنگان همراه نشوند.

این بیانیه در پایان اظهارات چند ماه پیش «رکس تیلرسون،» وزیر خارجه آمریکا را نقل کرده که گفته بود خواستار انتقال مسالمت‌آمیز قدرت در ایران است. 

در این بیانیه آمده است: «روز 14 ژوئن 2017، وزیر خارجه تیلرسون در برابر کنگره شهادت داد که از "آن دسته از عوامل داخلی ایران که بتوانند باعث انتقال مسالمت‌آمیز حکومت بشوند، حمایت می‌کند. همان‌طور که ما می‌دانیم، آن عوامل در داخل ایران حضور دارند."»

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه بامداد شنبه تصریح کرده است: «وزیر خارجه آمریکا امروز بار دیگر حمایت عمیق خود را از مردم ایران اعلام می‌کند.»  

  • محمد مهدی بختیاری

 آیت الله سید احمد علم الهدی در خطبه های این هفته نماز جمعه مشهد که در بارگاه منور رضوی برگزارشد اظهارکرد: برخی از مردم به دلیل شرایط اقتصادی دارای مطالباتی هستند که مسئولان باید به آنها رسیدگی کنند. 

وی افزود: روز پنجشنبه عده ای در مشهد برای احقاق حق از دست رفته خود در برخی موسسات مالی و برخی نیز که از گرانی به تنگ آمده بودن در میدان شهدا تجمع کردند اما عده ای نیروی وابسته به جریان های خارجی از این موضوع استفاده کرده و شعارهای هنجارشکنانه سردادند. 

عضو مجلس خبرگان رهبری تاکید کرد: قطعا باید مطالبات به حق مردم رسیدگی شود اما این مطالبات نباید فضایی را برای دشمن و رسانه های وابسته به آنها ایجاد کند تا از این طریق بخواهند بر کشور فشار وارد کنند. 

علم الهدی خاطرنشان کرد: چرا باید پول مردم توسط چند موسسه در سال های مختلف خورده شود و کسی پاسخگو نباشد? باید در این نظام جان و مال مردم محفوظ باشد. 

نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی بیان کرد: اقشار مختلف مردم باید مراقب باشند و با هر دعوتی در تجمعی حضور پیدا نکنند و ابتدا بررسی کنند و ببینند این دعوت از سوی چه کسی بوده است. نباید به گونه ای رفتار کنیم که یک زن روسپی آمریکایی از اقدام ما خوشحال شده و از این حرکت تشکر کند. 

وی گفت: ما شهید حججی ها را داشتیم که در مقابل خنجر دشمن لبخند زدند تا این نظام حفظ شود و نباید به گونه ای رفتار کنیم که فضا برای فشار دشمن آماده شود. 

امام جمعه مشهد اظهارکرد: اگر رسانه های غربی راست می گویند و منعکس کننده سخنان مردم هستند فردا نیز حضور ملت در حماسه ۹ دی را نشان دهند. 

علم الهدی تاکید کرد: نکته اینجاست که ثبات، امنیت و حمایت مردم از ولایت فقیه در  این کشور مانند خاری در چشم آمریکا و اروپا فرورفته و آنها می خواهند با هر ابزاری این موقعیت را به هم زنند. 

وی در ادامه تصریح کرد: متاسفانه امروز در دستگاه های دولتی کسانی نفوذ کرده اند که به فکر اقشار آسیب پذیر نیستند. آقای وزیر نفت این درست نیست که بگویید ما کمترین قیمت بنزین را داریم و باید آن را افزایش دهیم. شما نباید به ماشین های شاسی بلند ثروتمندان نگاه کنید بلکه باید مدافع کسانی باشید که با یک وانت صبح تا شب برای تامین خرج زندگی کارمی کنند. 

عضو مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: این چه حرفی است که معاون وزیر می گوید باید تعرفه واردات خودروهای خارجی را کاهش دهیم تا تصادف های جاده ای کم شود؟جاده هزار را ۸۰ سال پیش با تعداد کم ماشین ساخته اند و بعد این همه مدت هنوز هم از همان مسیر استفاده می شود و سالانه کشته های زیادی می دهد و شما به فکر اصلاح تعرفه واردات هستید.

وی افزود: چندین دولت تا کنون سرکار آمده اند و نتوانسته اند جاده تهران - شمال را تمام کنند و با وجود این همه مهندس داخلی تنها پول را به جیب شرکت های خارجی ریخته اند. 

علم الهدی در پایان سخنان خود گفت: قطعا فردا مردم در حماسه ۹ دی پاسخ لجن پراکنی عده ای در مشهد را خواهند داد.

  • محمد مهدی بختیاری

"بهانه اعتراض" همانست و سیاست های ویرانگر تعدیل ساختاری، همان.

آنروز ها نیز به سرعت به قزوین و زاهدان زنجان و اسلامشهر و ارومیه و غیره کشیده شد و "امروز" نیز، توزیع شده مشهدِ دیروز است، البته با تفاوت هائی.

سال 71 جرقه اعتراض ها از کوی طلاب مشهد و به بهانه اعتراض به تخریب خانه ها آغاز شد و مشهد 96 نیز ظهور اعتراض تجمیع شده و تلنبارِ مالباختگان موسسات دولتی است. 

اعتراضات سال 71 به تورم 50 درصدی سیاست های تعدیل گره خورد و به شورش رسید و امروز نیز واخواهی مالباختگان، به مصائب تودرتوی سیاست های تعدیل بند خورده است و در حال تبدیل به غائله و هنگامه های خیابانی است.

مسئولین نیز همانند. همان کارگزاران سازندگی و همان تکنوکرات ها و همان نیلی و همان نوبخت و روحانی نیز نسخه بروز شده آیت الله هاشمی.

این مقدمه کوتاه را مرور کردیم که دچار "تصمیم اشتباه" نشویم. شعارهای ساختار شکنانه امروز "غلیان ناشیانه" ضدانقلاب با همراهی "هیجان کودکانه" تماشاچیان وطنی است. گذراست. بی سرست و پایدار نیست. اما متن اعتراضی مشهد 96، مشهد 71 است.

سرنوشت سیاست های تعدیل، "اعتراض یقه‌آبی‌ها" (کارگران و پابرهنه ها)ست نه "کودتای دستبند سبزی" های بالاشهر نشین.

با این حساب راه درست را انتخاب کنیم. مشهد 71 به گفته احمد توکلی به "واردات باتوم" از خارج منجر شد. این اشتباه را تکرار نکنیم. راه حل نهائی پاسخگوئی به مطالبات مردم است. هنوز هم دیر نشده است؛ درس بگیریم و اصلاحات اقتصادی را از "روز اعتراض" رقم بزنیم.

انشالله روز اعتراض برای دولت محترم بشود؛ روز برانگیختگی.

  • محمد مهدی بختیاری

1- اخراج جیمز کومی

ترامپ هشت ماه پیش در اقدامی غیرمنتظره جیمز کومی را از از ریاست اداره فدرال تحقیقات آمریکا برکنار کرده است. کومی چندی قبل در اظهاراتی که خشم رئیس‌جمهور آمریکا را به همراه داشت، تائید کرد که تحقیقاتی در مورد ارتباط نزدیکان ترامپ با روسیه در جریان است.

این اقدام ترامپ باعث شد رابرت مولر به عنوان دادستان ویژه تحقیقات درباره دخالت روسیه در انتخابات آمریکا انتخاب شود. انتظار می‌رود سال 2018 مسائل پیرامون تحقیقات مولر همچنان ادامه داشته باشد. 

2- دفاع از نژادپرستان سفیدپوست

دفاع ترامپ از گروه‌های طرفدار برتری نژادی سفیدپوستان بر اخبار پیرامون ترامپ در سراسر ماه آگوست سایه افکند. در تجمعی که ماه آگوست با شرکت گروه‌های نئونازی، سفیدبرتر پندارها، ملی‌گرایان افراطی و حامیان ترامپ برگزار شد، شعارهای تندی در حمایت از برتری آمریکا، نژاد سفید و علیه مهاجران داده شد. در این درگیریها 3 نفر کشته و 35 نفر نیز مجروح شدند.

ترامپ که از سوی منتقدانش با داشتن افکار نژادپرستانه متهم است، در بیانیه خود خود از محکوم کردن صریح اقدامات گروه‌های نژادپرست خودداری کرد و گفت خشونت از سوی همه طرف‌ها را محکوم می‌کند. او تازه بعد از دو روز، تحت فشار رسانه‌ها با صدور بیانیه تازه‌ای صراحتا از گروه‌هایی چون «کو کلاس کلان»، نئونازی‌ها و سفیدبرتر پندارها اعلام برائت کرد.

این اظهارات ترامپ واکنش‌های تند منتقدان را به همراه داشت. 

3- فرمان منع مسافرت 

ترامپ در حالی که تنها یک هفته از ورودش به کاخ سفید می‌گذشت با امضای یک فرمان اجرایی اتباع چند کشور مسلمان از جمله ایران را از ورود به خاک آمریکا منع کرد. 

نسخه اول این فرمان پس از ایجاد هرج و مرج و جنجال در فرودگاه‌ها با رای یک قاضی فدرال متوقف شد. ترامپ بعداً چندین بار این فرمان را اصلاح کرد. 

4- فحاشی به ورزشکاران

ترامپ در ماه سپتامبر به شماری از ورزشکاران لیگ فوتبال آمریکایی که هنگام پخش سرود ملی قیام نکردند، فحاشی کرد. 

این ورزشکاران در اعتراض به رفتارها و تصمیم‌های ترامپ هنگام پخش سرود ملی آمریکا زانو زدند. ترامپ مدتی بعد با لحنی توهین‌آمیز خطاب به آنها گفت: «وقتی کسی به پرچم کشور ما احترام نمی‌گذارد، باید گفت آن حرام‌زاده بلافاصله از زمین بیرون آورده شود. آنها باید اخراج می‌شدند.»

5- تنش‌های لفظی با رهبر کره شمالی

رفتارهای تکانشی و غیرقابل کنترل ترامپ به صحنه بین‌المللی هم کشیده شد. ترامپ در یک سخنرانی در سازمان ملل از لفظ «مرد موشکی» برای اشاره به رهبر کره شمالی اشاره کرد. 

ترامپ در همان سخنرانی گفت که ایالات متحده قادر است به کلی کره شمالی را نابود کند. 

6- جنجال بر سر تسلیت

ترامپ در جریان تبلیغات انتخاباتی نشان داده بود که در صورتی که با انتقاد مواجه شود، ابایی از درگیر شدن با خویشاوندان سربازان آمریکایی که در درگیری کشته شده‌اند ندارد. 

یک نماینده دموکرات کنگره آمریکا فاش کرد که شاهد گفت‌وگوی تلفنی ترامپ با همسر یکی از سربازان آمریکایی بوده که در نیجر کشته شده است. 

به گفته این نماینده کنگره ترامپ به همسر این سرباز گفت: «او می‌دانست برای چه (در ارتش آمریکا) نام‌نویسی کرده ولی بهرحال وقتی این اتفاق افتاد باعث ناراحتی می‌شود.»

نماینده کنگره آمریکا گفت که این طرز سخن گفتن شایسته رئیس‌جمهور نیست و امیدوار است که ترامپ در گفت‌وگو با خانواده دیگر سربازان کشته شده آمریکایی از این ادبیات استفاده نکند. 

7- کیفرخواست‌ها

اواخر ماه اکتبر تحقیقات درباره دخالت روسیه در انتخابات آمریکا سرانجام برای ترامپ دردسرساز شد و به صدور کیفرخواست علیه پائول مانافورت، رئیس ستاد تبلیغاتی او در زمان رقابت‌های انتخاباتی و ریچارد گیتس دستیار او منجر شد. 

8- اتهامات جنسی و واکنش‌ به آن

بعد از افشاگری چند زن درباره اینکه توسط ترامپ مورد آزار جنسی قرار گرفته‌اند «کریستن گیلیبرند»، نماینده سنا از ترامپ خواست از سمتش کناره‌گیری کند. 

ترامپ در توئیتر به شدت از او انتقاد کرد و نوشت که او همین چند وقت پیش همراه با شومر از او کمک‌های مالی برای تبلیغات انتخاباتی «گدایی می‌کرده‌اند» و حاضر بوده‌اند برای دریافت آن «هر کاری انجام دهند.»

9- شان اسپایسر و جمعیت مراسم تحلیف

در حالی که جمعیت حاضران در مراسم تحلیف ترامپ از رئیس‌جمهور قبلی، اوباما کمتر بود ترامپ و شان اسپایسر، سخنگوی قبلی کاخ سفید اصرار زیادی برای ثابت کردن خلاف این ماجرا داشتند. 

شان اسپایسر در چندین کنفرانس خبری از رسانه‌ها بابت عدم پوشش صحیح این مراسم انتقاد کرد. 

10 اخراج اسکراموچی

ترامپ، روز 21 جولای آنتونی اسکراموچی را به عنوان مدیر ارتباطات کاخ سفید منصوب کرد اما تنها ده روز بعد او را از این سمت برکنار کرد.

  • محمد مهدی بختیاری

انتخابات ریاست جمهوری روسیه نیز روز ۱۸ ماه مارس ۲۰۱۸ برگزار می‌شود. چهار سال پیش در این روز روسیه ضمیمه کردن جزیره کریمه را قطعی ساخت. پوتین در آن زمان این رویداد را به عنوان بازگشت موفق روسیه به صحنه سیاست بین‌المللی جشن گرفت. به باور برخی کارشناسان پیامدهای این رویداد در سال آینده نیز محسوس خواهد بود.

۲۰۱۸ سال برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال نیز هست که روسیه میزبانی آن را بر عهده دارد. این مسابقات برای پوتین فرصتی خواهد بود که توانایی‌های روسیه را در عرصه ورزش یا دست‌کم در میزبانی رویدادهای عظیم ورزشی به نمایش بگذارد.

برخی موارد دیگر که روسیه در سال ۲۰۱۸ با آنها همراه خواهد بود عبارتند از:

توجه بیشتر به سیاست داخلی

ولادیمیر پوتین برای مسائل مربوط به سیاست بین‌الملل نقش و اهمیت فوق‌العاده‌ای قائل است و سال ۲۰۱۷ نیز با توجه به فعالیت‌های روسیه در سوریه از دید مسکو سالی موفق بوده است. با وجود این انتظار می‌رود که در سال ۲۰۱۸ مسائل سیاست داخلی در کانون توجه پوتین قرار گیرد.

اشتفان مایستر، مدیر مرکز پژوهشی روبرت بوش در مسائل اروپای میانه و شرقی، روسیه و آسیای مرکزی، در این راستا به لزوم انجام کارزار انتخاباتی در سال آینده، ادامه بحران اقتصادی در روسیه و همچنین کاهش میزان محبوبیت پوتین در نظرسنجی‌های اخیر اشاره می‌کند.

به باور او پوتین باز هم خواهد کوشید که با تکیه بر سیاست بین‌المللی اذهان عمومی را مشغول کند، اما این کار دشوار خواهد بود چون مردم روسیه خسته شده‌اند و می‌گویند، عظمت خوب و زیباست، اما یکی کمی هم کمتر باشد، به کسی برنمی‌خورد.

روسیه در پی اقدامات تحریمی کشورهای غربی از یک سو و کاهش چشمگیر بهای نفت و گاز از سوی دیگر با بحران اقتصادی روبرو شده؛ بحرانی که روسیه آن را به گفته پوتین پشت سر گذاشته است. نگاه مردم روسیه اما شاید متفاوت باشد. طبق آخرین نظرسنجی‌ای که موسسه معتبر «لوادا» انجام داده، میزان محبوبیت پوتین در ماه دسامبر به میزان ۷۸ درصد (۵ درصد کمتر از میزان ماه اوت سال جاری) بوده است.

سوریه و نقشی ماندگار

ایوان تیموفیف، عضو شورای سیاست بین‌الملل روسیه (RSMD) نیز از کارشناسانی است که از کاهش نقش سیاست بین‌المللی در سال آینده سخن می‌گویند. او در این رابطه خاطرنشان می‌کند: «کمپین سوریه موفقیت‌آمیز بود، اما مشکلات داخلی به قوت خود باقی هستند.»

تاتیانا کاستووا−ژان، رئیس بخش روسیه در موسسه فرانسوی روابط بین‌الملل (IFRI) بر این نکته تاکید می‌ورزد که ولادیمیر پوتین در ماه دسامبر کارزار انتخاباتی خود را با اعلام خروج بخشی از نیروهای روسیه از سوریه آغاز کرد. به اعتقاد این کارشناس، پوتین خود را به‌گونه‌ای بانی صلح جلوه می‌دهد که قصد دارد در سومین دوره‌ ریاست جمهوری‌اش به حضور نظامی روسیه در صحنه‌های جنگ پایان دهد و از ماجراجویی‌های جدید چشم‌پوشی کند.

خاورمیانه و به ویژه سوریه نمایان‌ترین صحنه‌هایی هستند که روسیه می‌کوشد در عرصه سیاست بین‌المللی جایگاهی تازه و محکم برای خود بیابد. اگر چه خطر قدرتگیری دوباره داعش هنوز برطرف نشده، اما به باور ایوان تیموفیف بعید به نظر می‌رسد که روسیه فعالیت‌های خود در منطقه و در شمال آفریقا (برای نمونه در لیبی) را گسترش دهد، چرا که منابع و امکانات روسیه نیز محدود است.

این کارشناس در عین حال تصریح می‌کند: «البته مسکو در سوریه این تجربه را کسب کرده که ماموریتی نظامی در فراسوی مرزهای روسیه می‌تواند مزایای محسوسی در عرصه سیاست خارجی به همراه بیاورد و هزینه‌ی زیادی هم برای انجام آن لازم نباشد.»

به اعتقاد تیموفیف روسیه ممکن است حضور نظامی خود در برخی از کشورها را برای نمونه با احداث پایگاه‌های جدید تقویت کند، اما به احتمال قوی در درگیری‌های تازه شرکت نخواهد کرد.

اوکراین و چشم‌انداز ناروشن

آنگونه که کارشناسان در گفتگوهای خود با دویچه وله ارزیابی کرده‌اند، اجرای توافقنامه صلح مینسک در ارتباط با اوکراین پیشرفت چندانی نخواهد داشت. روسیه از جدایی‌طلبان اوکراین حمایت می‌کند. اوکراین که روسیه را قدرتی اشغالگر در دونتسک و لوهانسک می‌داند، نگران بالا گرفتن تنش‌ها و شعله‌ور شدن آتش درگیری‌ها است.

مسکو در اواسط ماه دسامبر سال جاری اعلام کرد که افسران خود را از یک مرکز کنترل آتش‌بس به روسیه باز خواهد گرداند، اقدامی که باعث افزایش نگرانی اوکراین شده است.

استیون پیفر از موسسه پژوهشی بروکینگز در این راستا نظری بدبینانه دارد و معتقد است که ایده استقرار نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل در شرق اوکراین که پوتین نیز با آن موافق است، به طور قطع تا پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری روسیه اجرا نخواهد شد.

او می‌افزاید: متاسفانه حدس من این است که روسیه از اوضاع حاکم در «دنباس» خشنود است و اعتقاد دارد که هزینه‌ آن هم تحمل‌پذیر است. مسکو از این نزاع و تنش سود خواهد جست تا دولت اوکراین را زیر فشار گذارد. من شک دارم که روسیه واقعا خواهان نیروهای پاسدار صلح باشد.

تاتیانا کاستووا−ژان، رئیس بخش روسیه در موسسه فرانسوی روابط بین‌الملل (IFRI) معتقد است که روسیه بر هدف اصلی خود، که جلوگیری از ورود اوکراین به پیمان ناتو یا اتحادیه اروپاست، همچنان باقی خواهد ماند.

مناسبات با واشنگتن

ایوان تیموفیف، عضو شورای سیاست بین‌الملل روسیه (RSMD) در مناسبات میان مسکو و واشنگتن کاستی بزرگی می‌بیند و می‌گوید: ما کنترل را از دست دادیم و اوضاع در سال ۲۰۱۷ به وخامت کشیده شد.

در آغاز سال جدید میلادی روابط دو طرف با چالشی بزرگ روبرو می‌شود. قرار است دولت آمریکا در ماه ژانویه به کنگره فهرست کرملین را ارائه دهد. این فهرست نام سیاستمداران و بازرگانان پرنفوذی را در بر می‌گیرد که با کاخ کرملین رابطه دارند.

این بخشی از تحریم‌های جدیدی است که کنگره آمریکا در تابستان سال ۲۰۱۷ به تصویب رساند و دولت ایالات متحده بدین وسیله کوشید در قبال تلاش‌های روسیه برای دستکاری و مداخله در انتخابات آمریکا واکنش نشان دهد. به گفته‌ تیموفیف، اگر این فهرست بسیار گسترده باشد، صبر و تحمل مسکو با دونالد ترامپ نیز لبریز خواهد شد. روسیه تا کنون در قبال پوتین رفتار و موضعی خویشتن‌دارانه اتخاذ کرده است.

استیون پیفر از موسسه پژوهشی بروکینگز به نگرانی‌های مسکو از تحریم‌های جدید علیه آن کشور اشاره می‌کند و خاطرنشان می‌سازد: «پوتین امید داشت که با روی کار آمدن ترامپ و ریاست جمهوری او اوضاع بهتر شود، اما اتهامات مطرح شده در ارتباط با مداخله روسیه در انتخابات آمریکا، دست ترامپ را بسته است.»

به نظر این کارشناس انجام دیداری میان پوتین و ترامپ هم در سال ۲۰۱۸ در بهبود اوضاع اثر زیادی نخواهد داشت؛ هرچند انجام چنین دیداری در اساس بعید است.

دویچه وله در گزارشی می نویسد: نقش نمادین رقم ۱۸ در رویدادهای سال آینده‌ روسیه چشمگیر است. روسیه در سال ۲۰۱۸ میلادی رئیس جمهور جدید خود را انتخاب می‌کند. برنده‌ این انتخابات به احتمال قوی «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری کنونی و رئیس کاخ کرملین خواهد بود که با وقفه‌ای ۴ ساله، اکنون ۱۸ سال است که بر مسند قدرت در روسیه تکیه زده است.

  • محمد مهدی بختیاری