برنامه ثریا هفته اخیر با موضوع مسکن، موضوعی که دغدغه بسیاری از مردم ایران و علی الخصوص جوانان است به روی آنتن شبکه اول سیما رفت. ثریا در این برنامه میزبان مهندس فرهاد بیضایی، کارشناس و پژوهشگر حوزه مسکن بود. همچنین دکتر مهرداد لاهوتی، نماینده مجلس بصورت تلفنی روی آنتن زنده برنامه آمدند.
بخش زیادی از مسئولین با مسائلی مثل اجاره نشینی آشنا نیستند
محسن مقصودی در ابتدای برنامه تصریح کرد: ما هم مثل مردم جامعه با معضلات این حوزه آشنا هستیم و با اجاره‌های سنگین دست و پنجه نرم می‌کنیم، اما گویا بخش زیادی از مسئولین با مسائلی مثل اجاره بها و درد‌های اجاره نشینی آشنا نیستند.
وی تصریح کرد: باتوجه به فشار‌های اخیر دولت آمریکا باید این را بپذیریم که تعامل با دشمن کارساز نیست؛ ما باید این درس بزرگ را سرلوحه کارمانم قرار بدهیم و به مسائل داخلی کشورمان بیشتر اهمیت بدهیم که یکی از این مسائل مسئله مسکن است یعنی اگر مسائل مردم را در داخل حل کنیم، "آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند".
۴۰ درصد مردم کشورمان اجاره نشین هستند
مهندس فرهاد بیضایی، کارشناس و پژوهشگر حوزه مسکن در خصوص شرایط کنونی وضعی مسکن اظهار داشت: یک انتقاد جدی به صداوسیما این است که چرا الان و زمانیکه تابستان تمام شده است به مسئله مسکن رسیده است؟! مردم سنگینی اجاره بها را در تابستان گذرانده‌اند و ما تازه به فکر افتاده‌ایم؟
وی افزود: درسال گذشته از طرفی عرضه مسکن بسیار کم بوده است و از طرفی تعداد ازدواج‌ها هم بالا بوده و این نابرابری عرضه و تقاضا مهمترین عامل بالا رفتن اجاره بها بوده است. درحال حاضر ۴۰ درصد اجاره‌نشین در کشورمان داریم و البته بخشی از آن‌هایی هم که صاحب خانه هستند در خانه‌هایی تحت عنوان "بد مسکن" سکونت دارند که این مسئله هم نیاز به توجه جدی دارد.
واحد‌های مسکن مهر فروش اقساطی شده اند، اما عرضه نشده اند!
بیضایی تصریح کرد: در بحث مسکن مهر دولت میگوید یک میلیون و نهصدهزار فروش اقساطی کرده ایم، اما مردم مدام شکایت دارند صدایشان به جایی نمی‌رسد؛ دلیل این قضیه این است که این واحد‌ها فروش اقساطی شده‌اند، اما عرضه نشده اند! یعنی شخصی که مسکن مهر خریده است هم باید اجاره خانه استیجاری‌اش را بدهد و هم باید اقساط مسکن مهری را بدهد که هنوز آماده سکونت نیست.
در ده سال اخیر مستاجران بیشتر شده‌اند
وی با ارائه اسلایدی افزود: در ده سال گذشته دائما کسانی که صاحب خانه بودند کاهش پیدا کرده اند و مستاجران بیشتر شده اند. همچنین در سال ۶۵ هشتاددرصد از خانواده‌های ما صاحب مسکن ملکی بوده اند و بالای نود درصد از خانواده‌های روستایی صاحب خانه بوده اند، اما اکنون روستایی‌ها به ۷۰ درصد و شهری‌ها به زیر ۶۰ درصد رسیده‌اند.
بیضایی گفت: بالای هفتاد درصد از تقاضای مسکن در کشور ما برای سرمایه‌گذاری بوده است و ریشه اصلی معضلات مسکن در این موضوع است و دولت باید جلوی این مسئله را بگیرد و وضعیت را به سمت مسکن ملکی‌ای ببرد که تقاضای مصرفی دارد.
زوجی که ۱۲۰ میلیون وام می‌گیرد باید ۱۶۷ میلیون سود بدهد!
وی همچنین درخصوص وام‌های مسکن اظهار داشت: در یکی از وام‌های مسکن زوجین یک میلیون و نهصد باید وام بدهند؛ حرف اینجاست که وقتی دولت سیاستگذاری می‌کند باید جامع نگاه بکند. زوجین وقتی ۱۲۰ میلیون وام می‌گیرند نهایتا بعد از ۱۲ سال نزدیک ۳۰۰ میلیون تومان باید به بانک بدهد یعنی ۱۶۷ میلیون تومان سود وام است. شما در وضعیتی که ۷۰ درصد قیمت تمام شده مسکن قیمت زمین است وقتی ۱۲۰ میلیون وام می‌دهی یعنی نزدیک ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون این وام در حوزه زمین به گردش در‌می‌آید یعنی به حساب مالکین می‌رود نه به حساب مستاجرین. این نه اشتغال نه تولید و نه رشد اقتصادی را به دنبال ندارد البته بانک سود خودش را دارد! و منابع مسکن مهر هم که اجرایی نمی‌شود به این طرح اختصاص داده شده است!
۷۰ درصد از واحد‌های مسکونی ما کمتر از ۱۰۰ متر است؛ چند درصد از مسئولین ما در واحد‌های کمتر از ۱۰۰ متر زندگی می‌کنند؟
بیضایی خاطرنشان کرد: یکی از فجایع حوزه مسکن این است که حدود ۷۰ درصد از واحد‌های مسکونی ما کمتر از ۱۰۰ متر است؛ یک سوال اینجا پیش می‌آید که چند درصد از مسئولین ما در واحد‌های کمتر از ۱۰۰ متر زندگی می‌کنند؟ مسئولین نباید مسائل کشور را از پنجره‌های "پنت هوس"هایشان نگاه کنند. ۷۰ درصد مردم ما درخانه‌های زیر ۱۰۰ متر زندگی می‌کنند. مسئله مسکن می‌تواند یک محرک توسعه دهنده خوبی برای افزایش جمعیت کشور باشد.
آمار خانه‌های خالی مسوولین را فریب ندهد؛ به ساخت مسکن نیازمندیم
بیضایی گفت: مسئولین می‌گویند طبق آمار، با احتساب خانه‌های خالی، تعداد واحد‌های مسکونی ما بیش از تعداد خانوار است؛ که این آدرس غلطی را به مسئولین می‌دهد که، چون ما خانه خالی زیاد داریم پس نیاز نیست که خانه جدیدی عرضه کنیم. چند نکته مهم وجود دارد یکی اینکه خانه‌های خالی در چه مناطقی هستند؟ آیا ما در مناطق روستایی خانه خالی داریم؟ همین الان در خانه‌هایی روستایی ۶۰۰ هزار تا کمبود داریم. آمار تولید مسکن ما از ۸۰۰ هزار واحد در سال ۹۲ به کمتر از ۳۶۰ هزار واحد رسیده است و ضرر این مسئله را مردم می‌بینند که عدم هماهنگی عرضه و تقاضا که ضررش را امسال دیدیم بخاطر همین مسائل است.
۶۰ درصد از مسئولین در منطقه یک زندگی می‌کنند
فرهاد بیضایی گفت: طبق خبری که در رسانه‌ها به نقل از شهردار منطقه یک تهران مطرح شد، ۶۰ درصد از مسئولین در منطقه یک تهران زندگی می‌کنند. آن ۴۰ درصد مابقی هم احتمالا در منطقه دو و سه زندگی می‌کنند.
مقصودی گفت: شاید اکثر مسئولین واقعا این مسئله را درک نکنند؛ امسال ما دنبال یک خانه حدود هفتاد متری برای اجاره بودیم که در این بنگاه‌ها که می‌رفتیم واقعا خجالت می‌کشیدم که مردم یکی یکی می‌آمدند و بدون نتیجه بیرون می‌رفتند و واقعا مشکل خودم یادم میرفت. واقعاً مسولین چنین وضعیتی را درک می‌کنند؟
شرایط مسکن چه فرقی با قبل انقلاب کرده است؟!
بیضایی گفت: " در رژیم منفور پهلوی مسئله مسکن یکی از مصیبت بار‌ترین مشکلات اجتماعی مردم ما بود. بسیاری از مردم در اسارت تهیه یک قطعه زمین و داشتن یک لانه بودند و چه بسا تمام عمرشان را زیر بار بانک‌ها و سودجویان و غارتگران به سر می‌بردند تا بتوانند پناهگاهی را برای خود و فرزندانشان دست و پا کنند. قشر عظیمی از مستضعفان جامعه هم به کلی از داشتن خانه محروم بودند و در زوایای بیقوله‌ها و اتاق‌های تنگ و تاریک و خرابه‌ها به سر می‌بردند و چه بسا قسمت زیادی از درآمد ناچیزشان را باید برای اجاره آن بپردازند و این میراث شوم برای ملت ما باقی مانده و اکنون جامعه ما با چنین مصیبتی دست به گریبان است. نظام اسلام چنین ظلم و تبعیضی را تحمل نخواهد کرد و این از حداقل حقوق هر فرد است که باید مسکن داشته باشد". این پیام برای ۲۱ فروردین ۱۳۵۸ است یعنی سه ماه از انقلاب گذشته است و اولین پیام اقتصادی حضرت امام است. سؤال این است که اکنون شرایط چقدر فرق کرده است؟
تیمی که الان در وزارت راه و شهرسازی است همان تیمی است که سال ۷۲ روی کار بود و اقداماتشان هم عینا همان است
بیضایی در پاسخ به این سوال که در دولت یازدهم برنامه‌های مرتبط با حوزه مسکن به کجا رسید، تصریح کرد: در دولت یازدهم برنامه‌ای وجود نداشته است که بخواهد به جایی برسد یا نرسد. تیمی که الان سر کار است در سال ۷۲ مدیریت مسکن کشور را در اختیار داشت و وقتی از سال ۷۲ به این حوزه نگاه می‌کنیم می‌بینیم که سیاست‌های ابتدای انقلاب که برمبنای سیاست‌های امام در حساب صد بود تغییر کرد و به سمت سیاست‌های حمایت از تقاضا‌های سرمایه‌ای رفت و دیگر عرضه زمین به مردم متوقف شد و صرفا وام خرید به مردم دادند و تنها کاری هم که دولت کنونی در چندسال اخیر انجام داده است ارائه وام خرید بوده است که این هم سیاست دولت یازدهم نیست بلکه همان سیاست سال ۷۲ است و با همان مکانیزم اجرایی می‌شود و بروز رسانی هم نشده است!
