سی ان ان: سلاح های آمریکایی علیه متحدان واشنگتن در یمن

بر اساس تحقیقات جدید سی ان ان، جدایی طلبان تحت الحمایه امارات عربی متحده در جنوب یمن، از جمله گروه های شبه نظامی هستند که این سلاح ها را در اختیار دارند. این در حالی است که توزیع سلاح های آمریکایی بین این گروه ها، برخلاف توافقات نظامی بین واشنگتن و متحدان آن است. این جدایی طلبان هم اکنون از سلاح های آمریکایی برای مبارزه با نیروهای تحت الحمایه عربستان استفاه می کنند.  این نیروها نیز خود مجهز به سلاح های آمریکایی هستند.

سی ان ان در ماه فوریه نیز در تحقیقاتی اختصاصی دریافته بود که تجهیزات آمریکایی فروخته شده به امارات و عربستان، به نیروهای غیردولتی در یمن از جمله مبارزان القاعده، شبه نظامیان سلفی و حوثی های تحت الحمایه ایران منتقل شده است. 

وزارت دفاع آمریکا – پنتاگون – به دنبال نخستین تحقیقات سی ان ان گفت رسیدگی به این مساله را آغاز می کند اما به گزارش سی ان ان، بیش از یک و نیم سال پس از آن، اوضاع ظاهرا بدتر شده است. 

عربستان سعودی با مشارکت نزدیک امارات و چندین گروه شبه نظامی، از سال 2015 تاکنون هدایت یک ائتلاف را علیه یمن برعهده دارد اما از رسیدن به اهداف خود در این جنگ نابرابر ناکام مانده است. امارات در ماه ژولای اعلام کرد نیروهایش را در یمن کاهش می دهد و به دنبال آن جنگ بین جدایی طلبان و نیروهای تحت الحمایه عربستان تشدید شده است. جدایی طلبان ماه گذشته اعلام کردند کنترل شهر استراتژیک  عدن را در اختیار گرفته اند. گزارش ها حاکی است نیروهای تحت الحمایه عربستان کنترل این شهر را مجددا در دست گرفته اند و مذاکرات برای پایان دادن به جنگ قدرت ادامه دارد.  

با تشدید درگیری ها در جنوب یمن، داعش در این کشور حیات مجدد گرفته است. این گروه مسئولیت یک سری حملات به شهر عدن را در آگوست برعهده گرفت؛ این حملات نخستین مورد از خشونت های داعش پس از یک سال بود و این نگرانی را ایجاد کرده است که جنگ در حال ایجاد خلاء برای احیاء گروه های تندرو است. 

در همین حال قانونگذراران آمریکایی از یافته های جدید سی ان ان ابراز خشم کرده اند. سناتور الیزابت وارن از پیش رانان حزب دمکرات در انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 آمریکا می گوید: "یک گزارش درباره انتقال تجهیزات آمریکایی به دشمنان دردسرساز است. دو گزارش در این خصوص بسیار نگران کننده است."

وی گفت در نظر دارد این مساله را با دولت ترامپ پیگیری کند و افزود: "وزارت دفاع و امور خارجه هنوز به سوالاتی که در فوریه مطرح کردم، پاسخ نداده اند." 

سی ان ان می افزاید توانسته است از تعداد زیادی تجهیزات ضد مین موسوم به MRAP که جدایی طلبان از آن استفاده می کردند، تصویربردار کند. خودروی زرهی BAE Caiman نیز از جمله دیگر تجهیزات آمریکایی است که در جنگ جدایی طلبان برای کنترل منطقه شبوه در جنوب یمن در ماه اگوست، علیه نیروهای تحت الحمایه عربستان استفاده شد.سابقه این تجهیزات به خرید تسلیحاتی 2.5  میلیارد دلاری بین آمریکا و امارات در سال 2014 بازمی گردد و انتقال آن به جدایی طلبان نقض آن توافق است. 

سی ان ان می افزاید تجزیه و تحلیل ساعت ها ویدئوهای منتشر شده در فضای مجازی نشان می دهد گروه های شبه نظامی از جمله سلفی ها – که شاخه ای تندرو از تروریست های القاعده محسوب می شوند – از تجهیزات نظامی آمریکایی استفاده می کنند. 

چندی پیش یک مقام اماراتی گفته بود سلفی های یمن تحت نظارت مستقیم امارات هستند و به جدایی طلبان علیه نیروهای تحت الحمایه عربستان پیوسته اند.

یک شبکه تلویزیونی لبنانی به تازگی تصاویری از تجهیزات ساخت آمریکا را منتشر کرده است که از کشتی های امارات در یک بندر یمنی تخلیه می شوند. 

سی ان ان می افزاید با تشدید جنگ در یمن و نقش تسلیحات آمریکایی که به آن دامن می زند، بحران انسانی یمن روز به روز تشدید می شود. 

قانونگذاران آمریکایی در ماه های اخیر بارها تلاش کرده اند به کمک های نظامی و مالی آمریکا در جنگ یمن پایان دهند اما در این امر ناکام بوده اند. 

چند روز پیش 100 نفر از رهبران برجسته مسیحی آمریکایی از 50 ایالت نامه ای سرگشاده به کنگره آمریکا نوشتند و خواستار توقف فروش تسلیحات به عربستان و امارات شدند تا به گفته آنها به "بدترین بحران انسانی جهان" پایان داده شود. 

سازمان ملل نیز ماه گذشته اعلام کرد کشورهایی که به گروه های درگیر در جنگ یمن سلاح می دهند، احتمالا به خاطر جنایات جنگی مقصر هستند. 

کارشناسان یک کمیسیون وابسته به سازمان ملل در گزارشی از آمریکا، انگلیس و فرانسه خواستند از فروش سلاح به یمن خودداری کنند.  

نهادهای حقوق بشری هم بارها سیاست این سه کشور را برای تداوم فروش تسلیحات به عربستان و متحدانش محکوم کرده اند. 

جنگ یمن در سال 2015 با تهاجم عربستان و متحدانش به این کشور عربی و به بهانه مقابله با انصارالله یمن آغاز شد.  سازمان ملل در آوریل گذشته اعلام کرد تعداد کشته شدگان جنگ تا پایان 2019 از 230 هزار نفر فراتر خواهد رفت. میلیون های یمنی هم در این جنگ آواره شده اند.

ناامیدی اروپایی‌ها از رایزنی‌‌هایشان در واشنگتن برای حفظ برجام

وبگاه شبکه خبری «سی‌ان‌ان» گزارش داده کشورهای اروپایی که در حال لابی‌گری با مقام‌های دولت آمریکا و اعضای کنگره این کشور برای حفظ توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 هستند از نتایج این تلاش‌ها خشنود نیستند و مأیوس شده‌اند. 

دیپلمات‌های غربی و برخی از مقام‌های آمریکایی حامی «برجام» در گفت‌وگو با «سی‌ان‌ان» می‌گویند کاخ سفید به اندازه‌ای بر سر مواضعش در قبال ایران اصرار دارد که اکثر اوقات توجهی به پیشنهادات نمی‌کند. به گفته یک منبع، «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا، «به جای وضعیت دریافت سیگنال، در حالت انتقال سیگنال قرار دارد.»

منابع مورد استناد «سی‌ان‌ان» همچنین گفته‌اند که دستگاه وزارت خارجه آمریکا نقشی در گفت‌وگوها بر سر توافق هسته‌ای ایران ندارد. 

یک مقام ارشد آمریکایی گفت: «توپ واقعاً الان در زمین کنگره است و دیپلمات‌ها هم  بیشتر تمرکزشان را همینجا گذاشته‌اند، اما حتی در آنجا هم اوضاع بر وفق مراد نیست.»

برخی از منابع خبری می‌گویند عداوت‌های میان اعضای حزب جمهوری‌خواه و دموکرات باعث ایجاد مشکلاتی در برنامه‌های آنها در زمینه برجام شده است. در حالی که تمام مقام‌هایی که «سی‌ان‌ان» با آنها مصاحبه کرده می‌گویند نمایندگان کنگره مشتاقانه مواضع متحدان آمریکا را دریافت کرده و آنها را در نظر می‌گیرند، برخی نگران هستند که تلاش‌های کنگره برای ترمیم توافق هسته‌ای از کنترل خارج شده و به فروپاشی آن منجر شود.

کنگره آمریکا مطابق یک قانون مصوب در سال 2015 (قانون نظارت بر توافق هسته‌ای یا «اینارا») از برخی اختیارات برای نظارت بر توافق هسته‌ای ایران برخوردار است، اما کاخ سفید اخیراً از قانونگذاران آمریکایی خواسته با اصلاح این قانون، ایران را بابت انجام اقداماتی که جز توافق نیستند هدف تحریم قرار دهد. ترامپ گفته در صورتی که کنگره موفق به انجام این کار نشود، او آمریکا را از توافق خارج خواهد کرد.

برخی از دیپلمات‌های اروپایی می‌گویند که این خطر وجود دارد که اقدام نمایندگان کنگره برای اصلاح این توافق، توسط ایران به عنوان نقض برجام دیده شود. 

یک دیپلمات اروپایی می‌گوید: «در هر دو حزب کنگره، آدم‌های زیادی هستند که حسن نیت دارند. نگرانی ما این است که فرایند تغییر قانون اینارا ممکن است در نهایت به مذاکره یکجانبه مجدد بر سر توافق ختم شود.اگر این وضعیت به خروج ایران از آن منجر شود، اوضاع کاملاً از کنترل خارج می‌شود.»

برآورد دیپلمات‌هایی که کشورهای آنها حامی توافق هسته‌ای هستند این است که تیم‌های آنها در طول ماه‌های گذشته ده‌ها دیدار با اعضای کنگره برگزار کرده‌اند. در دو هفته گذشته، مقام‌های ارشد اروپایی از جمله «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و «بوریس جانسون»، وزیر خارجه انگلیس هم با همین هدف راهی«کپیتال هیل» شده‌اند. 

  به نوشته «سی‌ان‌ان»، از ماه اکتبر، زمانی که ترامپ اعلام کرد نمی‌تواند پایبندی ایران به برجام را تأیید کند و وظیفه تصمیم‌گیری در قبال این توافق را به کنگره محول کرد، دیپلمات‌های کشورهای طرف برجام تلاش‌ها برای حفظ توافق را معطوف کنگره کرده‌اند. 

طرفداران برجام می‌گویند قبل از ماه اکتبر آنها برای اینکه مواضعشان در قبال توافق را به ترامپ بفهمانند با دشواری‌های زیادی مواجه بودند. یک منبع آگاه که در دیدار ماه سپتامبر میان ترزا می، نخست‌وزیر انگلیس با ترامپ حاضر بوده می‌گوید اولین موضوعی که «می» در این دیدار مطرح کرد توافق هسته‌ای بود، اما برداشتش این بود که ترامپ اصلاً به حرفهایش گوش نمی‌دهد. 

از طرف دیگر، خبرگزاری سی‌ان‌ان گزارش داده مقام‌های رژیم صهیونیستی و کشورهای حاشیه خلیج فارس هم در هفته‌های گذشته با مقام‌های دولت ترامپ و اعضای کنگره آمریکا دیدار و درباره برجام رایزنی کرده‌اند. 

به نوشته «سی‌ان‌ان»، اسرائیل خواستار «اصلاح یا لغو» برجام است، در حالی که کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌گویند که بایستی شرایط مندرج در توافق هسته‌ای را سخت کرده و  از آن برای اعمال فشار بر ایران استفاده کرد. 

قانونگذاران آمریکایی در تلاش هستند که قانون داخلی این کشور برای نظارت بر برجام را به گونه‌ای تغییر دهند که در صورت انجام آزمایش‌های موشکی توسط ایران، این کشور هدف تحریم قرار گیرد. این در حالی است که موضوع موشکی جز موضوعات توافق هسته‌ای نیست. 

دیپلمات‌های ارشد می‌گوید در دیدارهایی که با اعضای کنگره درباره برجام داشته‌اند برای آنها خطرات چنین رویکردی را توضیح داده و به آنها گوشزد کرده‌اند این اقدام می‌تواند تبعات منفی داشته باشد. 

یک دیپلمات گفت: «قانونگذاران آمریکایی می‌گویند که اگر چنین بندهایی در توافق نداشته باشند، ترامپ از آن خارج خواهد شد. قانونگذاران هر دو حزب می‌گویند به چیزی مانند این نیاز دارند تا بتوانند نظر موافق کاخ سفید را جلب کند.»

وی اضافه کرد: «آنها می‌گویند 'با ما همکاری کنید تا لحنی را پیدا کنیم که به ایران هشدار می‌دهد، اما در عین حال توافق را هم حفظ می‌کند.' اما سوال بزرگی که در اینجا وجود دارد این است که آیا چنین چیزی اصلاً امکان‌پذیر است؟»