دلیل افت بورس از مناقشات برجام تا مسائل اقتصاد ایران

از آغاز هفته جاری دلار با ادامه روند صعودی به ۳ هزار و 976 تومان و سکه تمام بهار آزادی به مرز یک‌میلیون و 300 هزار تومان رسید. رشد قیمت دلار و سکه از چند روز گذشته به‌صورت آرام آغاز شد و این روند صعودی ادامه یافت و در کنار افزایش قیمت‌ دلار و طلا، بورس قرمز پوش شد.

بر اساس این گزارش، در معاملات دو روز کاری بورس تهران دماسنج بازار سرمایه از کانال ۸۵ هزار واحدی پایین رفت و به اواسط کانال ۸۴ هزار واحدی رسید. بورس امروز ۵۱۱ واحد افت داشت. دیروز هم باز سهام یکی از کم‌فروغ‌ترین معاملات بورس شاهد بود به‌طوری‌که شاخص کل ۳۶۰ واحد افت کرد.

افت بورس در کنار رشد قیمتی دلار و سکه در حالی رخ می‌دهد که ترامپ مواضع سختی نسبت به برجام و ایران داشت و قرار است در سخنرانی روز چهارشنبه در این مورد تصمیم‌گیری کند. ترامپ به دنبال این است که با انداخت توپ درزمینهٔ ایران با اعلام عدم پایبندی کشورمان به برجام، در این مورد تنش ایجاد کند؛ اما هرچند این موضوع با پاسخ محکم مسوولان کشور مواجه شده و در فضای بین‌الملل چالش برای آمریکا ایجاد خواهد کرد، اما این موضوع بر اقتصاد ایران تأثیر خواهد گذاشت، هرچند اقدامات امریکا تأثیر روانی داشته باشد.

در کنار موضوع مناقشات سیاسی و بین‌المللی، ابهام و عدم کارکرد اقتصاد بیمار ایران که نیازمند اقدام عملی است، باعث شده، شاهد تحول جدی در آن نباشیم و کاهش نرخ سود بانکی به‌جای اینکه به تولید کم کند به نرخ رشد قیمت سفته‌بازی مانند دلار و سکه کمک کرد.

عظیم ثابت کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار اقتصادی الف؛ در مورد افت این روزهای دماسنج اقتصادی، اظهار کرد: بخشی از افت بورس به تهدیدهای ترامپ نسبت به خروج از برجام و تحریم‌ها مربوط است که منفی ایجاد کرده است.

وی افزود: قرار است ترامپ آخر هفته جاری اینکه آخر هفته جاری در مورد برجام اظهارنظر کند و رایزنی‌ها به این سمت‌وسو رفته است که احتمالاً صحت فعالیت‌های برجام را تائید نکند و تصمیم گیری در مورد آن را به کنگره واگذار کند و این موضوع باعث ایجاد عدم اطمینان در بازار ایجاد شده است.

این کارشناس فعال بورس اضافه کرد: از سوی دیگر بورس در شهریورماه سال جاری وضعیت مناسب‌تری ازنظر رشد شاخص داشت و وضعیت اکثر سهم‌ها خوب بود و بخشی از افت کنونی در جهت اصلاح قیمت‌ها است.

عظیم ثابت با بیان اینکه بخشی از افت بورس مسائل داخلی اقتصاد ایران مربوط است، بیان کرد: عدم اطمینانی در بحث‌های داخلی وجود دارد و همچنان با ابهاماتی روبرو هستیم؛ باید منتظر ماند تا اینکه وضعیت بازار به کدام سمت خواهد رفت.

به گفته وی؛ با کاهش نرخ سود بانکی برداشت این بود شاید بخشی از منابع بانک‌ها به بازار سرمایه سوق پیدا کند، ولی بهترین بازاری که پول‌های کوچک رفتند، بازار ارز و سکه است که امروز نرخ دلار با افزایش آرام به حدود 4 هزار تومان رسیده و سکه هم رشد مناسبی داشته است.

عظیم ثابت با اشاره علاوه با افزایش استقبال از بازار ارز و سکه و افزایش قیمت آن در روز‌های اخیر، گفت: این موضوع یک معضل است و می‌تواند تورم‌زا باشد و بازگشت تورم تمام داشته‌ها و تلاش‌های قبلی دولت را زیر سؤال می‌برد که احتمالاً دوباره جهش قیمت‌ها در بخش‌های مختلف خواهیم داشت. اگر منابع سرگردان درست مدیریت نشوند، می‌تواند هرز گاهی در بازارها تأثیر منفی داشته باشد.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: این موارد معمولاً بیانگر این است که متأسفانه همچنان فضای واقعی اقتصاد ایران مشکل دارد و نتوانستیم منابع سرمایه‌گذاری و پول‌ها را به سمت تولید ببریم که این موضوع مزیت‌های خوبی برای اقتصاد کشور دارد و در کنار آن بورس هم رشد خواهد کرد.

عظیم ثابت با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود یک اصلاح قیمت در سهم‌ها در بازه کوتاه‌مدت انجام خواهد شد، گفت: باید منتظر ماند ببینم در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد، اما معمولاً تنش‌های سیاسی بر بورس اثر منفی دارد. اکنون هم این وضعیت ایجادشده و در بازار سرمایه حاکم است.

خروج امریکا از برجام باعث افت بورس خواهد شد/ سرمایه‌گذاران از ایران خواهند رفت؟

وی با تأکید بر اینکه بخشی از افت بورس برای اصلاح قیمت است و بخشی هم به دلیل بحث‌های سیاسی و مناقشات است، در مورد برجام و اقدامات احتمالی رئیس‌جمهور آمریکا و تأثیر آن بر اقتصاد ایران و بورس، بیان کرد: بورس حتماً با خروج آمریکا از برجام افت خواهد کرد و ممکن است این افت ادامه باشد.

این فعال بورس تأکید کرد: نگاهی که بعد از اجرای برجام ایجاد شد، امیدواری بیشتری را برای سرمایه‌گذاری در ایران ایجاد کرده بود و انتظار داریم و داشتیم که سرعت ورود سرمایه‌گذاری‌های خارجی بیشتر باشد که متأسفانه به دلایل مختلف این اتفاق رخ نداد.

عظیم ثابت ادامه داد: بعد از برجام شرکت‌های بزرگی بین‌المللی دوباره راغب شدن به ایران بیایند و در بعضی از بخش‌ها مانند صنعت خودروسازی، صنعت نفت و صنایع برتر سرمایه‌گذاری کنند و این موارد خبرهای خوبی بود، اما اگر دوباره شرایط و بحث‌ها به قبل از برجام برگردد، بخش زیادی از این منابع دوباره خارج شود و یا سرمایه‌گذاران تصمیم‌هایی که گرفتند، از آن صرف‌نظر کنند.

وی با اشاره به اینکه با اجرای برجام اکنون مسیری مناسب‌تر و امیدوارتری پیش رو داشتیم، تصریح کرد: با بازگشت به قبل از برجام دوباره فضای چالش‌برانگیزی ایجاد خواهد شد و معلوم نیست چه اتفاقی می‌افتد؛ و ابهام بیشتر است که معمولاً زمانی که ابهام بیشتر شود در بازار سرمایه به دلیل اینکه سرمایه ترسو است، بیشتر اثرپذیر بوده و دوباره افت بیشتر خواهد شد.

نرخ رشد اقتصادی در ایجاد شغل تأثیری نداشت

این کارشناس اقتصادی در مورد این سؤال که رشد اقتصادی مثبت و 7 درصدی برای بهار اعلام‌شده بود؛ چرا این نرخ در بازار سهام خود را نشان نداد، پاسخ داد: در صورتی می‌توانیم به این نرخ امیدوار باشیم که انباشت بیکاران کاهش پیدا کند، زیرا در سال‌های گذشته میزان اشتغال ایجادشده خیلی کمی بود.

عظیم ثابت افزود: با رشد اقتصادی بالا امیدواری بیشتری وجود دارد که اشتغال ایجاد شود و اگر چنین رخ داد و فضای اقتصادی به حرکت درخواهد آمد و این رشد، قابل‌اتکا و مستمری است؛ اما اگر رشد اقتصادی مقطعی و حاصل از فروش نفت و... باشد، طبیعتاً ماندگار نیست و نمی‌توان روی آن حساب کنیم.

 وی تأکید کرد: رشد اقتصادی باید در شاخص‌های مهم مثل کاهش بیکاری و افزایش تعداد شاغلین اثرگذار باشد و نرخ اعلامی خیلی در این مورد تأثیرگذار نبود و نیست و ابهام وجود دارد که این رشد ماندگار است یا مقطعی.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: باید رشد اقتصادی ایران، رشد مولد باشد تا بر اساس آن اشتغال، تولید صادرات و ... تقویت شود که اگر در این راستا قدم برداریم؛ مفید خواهد بود که در غیر این صورت نمی‌توان به این آمار اتکا کرد.