تناقض در آمار اشتغال از جهانگیری تا ربیعی و پارسا؛ بازی با اعداد

 آمار شاید در ظاهر اعدادی باشد که با فرمول‌های علمی بدست آید اما باید واقعیت ها را نشان دهد تا براساس وضع موجود و سیر گذشته، مدیران و مسولان بتوانند تصمیم گیری و برنامه ریزی کنند. داده های آماری بنیادی ترین اصل برای برنامه ریزی است و برنامه ریزی اساسی ترین شاخص برای مدیریت قلمداد می‌شود؛ اما همیشه در کشور در مورد آمار اعلام شده بحث بود و کارشناسان به این اعداد اعلامی نقد وارد می‌کنند که بیانگر واقعیت‌ها نیست.

آمارها هر چند درست است، اما بیانگر واقعیت ها در جامعه نیست. رهبر انقلاب در شهریور ماه سال گذشته فرمودند: متأسفانه کشور از لحاظ آمارگیری عقب است و حتی برخی مسئولان از حقایق و آمارهای واقعی در بعضی بخش‌ها مطلع نیستند. ایشان همچنین در بخشی از بیانات خود در دیدار با رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت دوازدهم ضمن تأکید بر ارائه‌ی آمارهای اقتصادی بر اساس مبانی علمی گفتند: این آمارها به‌طور کامل و در همه‌جا، نشان‌دهنده‌ی وضع واقعی کشور و زندگی مردم نیست، بنابراین در این میان مشکلی وجود دارد که باید آن را شناخت و حل کرد.

سخنان عجیب جهانگیری در باره ایجاد 1.5 میلیون شغل !

براساس این گزارش، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور  هفته گذشته در مراسم روز جهانی استاندارد، با اشاره به آمار ایجاد شغل در کشور در شش ماهه نخست امسال گفت: سال قبل بیش از ۶۰۰ هزار شغل و در سه ماهه نخست امسال براساس گزارش مرکز آمار ۷۰۳ هزار شغل در کشور ایجاد شد؛ همچنین براساس گزارش های مربوطه در تابستان امسال ۷۹۵ هزار شغل ایجاد شده است.

وی با انتقاد از طرح برخی اظهارات بی اساس درباره شرایط اقتصادی کشور اظهار کرد: آمارهای اعلام شده همگی براساس گزارش‌های رسمی نهادهای ذیربط است و در هیچ کشوری تحلیلگران و صاحب نظران براساس داده‌های ذهنی خود اقدام به تحلیل اقتصاد نمی‌کنند و تنها داده‌های معتبر ارائه شده از سوی نهادهای مرجع را مورد تحقیق و بررسی قرار می‌دهند.

جهانگیری در حالی نرخ اشتغال ایجاد شده را عنوان کرد که مانند برخی مسوولین دیگر و در چند ماه پیش (روزهای تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری) در واکنش به سخنان برخی کاندیداها در مورد ایجاد یک میلیون شغل در سال، آن را غیر عملی می دانست و می گفت اینها فقط شعار است و قابل اجرایی شدن نیست، اما وی در چند روز پیش اعلام کرد: در 6 ماهه نخست امسال یک میلیون و 498هزار شغل توسط دولت دوازدهم ایجاد شده است.

لازم به ذکر است حسن روحانی رئیس جمهوری نیز در تیر ماه امسال گفته بود دولت موفق به ایجاد 700 هزار شغل در سه ماهه نخست امسال شده است؛ همچنین مرکز آمار هم بعد این سخنان روحانی با انتشار گزارشی اعلام کرد یک میلیون شغل در سه ماه بهار ایجاد شده است.

محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت هم در شهریور ماه امسال بیان کرد: در بهار امسال از 920 هزار نیروی جدیدی که وارد بازار کار شده‌اند، توانستیم 703 هزار نفر را مشغول به کار کنیم. همین اشتغال 700 هزار نفری از آثار سرمایه‌گذاری‌ها و رشد اقتصادی است.

وزیر کار یک روز بعد از سخنان جهانگیری: ۷۰۰ هزار  شغل از تابستان 95 تا تابستان 96 ایجاد شد!

این سخنان در حالی عنوان شد که علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی که به نوعی متولی اشتغال است، یک روز بعد، در مورد میزان اشتغال ایجاد شده، آمار اشتغال تابستان ۱۳۹۵ تا تابستان ۱۳۹۶ را حدود ۷۰۰ هزار اعلام کرد و گفت تا پایان سال قصد جهت‌گیری ۹۰۰ هزار شغل را داریم.

وی با اشاره به با اشاره به آمار اشتغال ایجاد شده در پنج ماه اول امسال، افزوده بود: در پنج ماه نخست امسال ۴۲۷ هزار و ۹۹۱ دفترچه اول بیمه صادر شده که آمار شغل رسمی را نشان می‌دهد، البته اشتغال غیررسمی هم وجود دارد که برای آنها دفترچه‌ای صادر نمی‌شود. البته باید تلاش کنیم شغل‌ها را با کیفیت کنیم و اشتغال زیر ۱۶ ساعت مورد نقد بود که آمار آن ۳.۴ درصد است که آمار بدی نیست.

ربیعی با بیان اینکه در هند طی سه تا چهار ماه کار در سال را شغل محسوب کردند، گفت: نخست باید کیفیت شغل را افزایش دهیم و مساله دیگر این است که مشاغل به سمت خدماتی بودن پیش می‌روند. وی ادامه داد: فاصله دفترچه اولی‌ها با ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار شغل نشان می‌دهد که این شغل‌ها به سمت اشتغال غیررسمی رفته است. کسانی که دفترچه دارند شغل‌های رسمی با کیفیت دارند و آنهایی که دفترچه ندارند شغل‌های غیررسمی. عدد ما در شغل‌های غیررسمی از ۳۲ درصد به ۵۰ درصد رسیده است. وزیر کار ادامه داد: اگر مشاغل غیررسمی را در نظر بگیریم به آمار حدود ۷۰۰ هزار شغل در مرکز آمار نزدیک می‌شویم.

سخنان رئیس مرکز آمار در مورد بیکاری و اشتباه خواندن 1.5 میلیون شغل ایجاد شده

امیدعلی پارسا رئیس مرکز آمار ایران هم دیروز با اعلام اینکه اشتغالزایی ۱.۵میلیون نفری در ۶ماهه امسال اشتباه است، گفت: آمار اشتغال از نتیجه میانگین چهار فصل سال به دست می‌آید.

وی اظهار کرد: یکی از سایت‌ها با جمع بستن آمار اشتغال فصل بهار و تابستان و مقایسه آن با آمار اشتغال فصل زمستان سال 95 اعلام کرده بود که یک و نیم میلیون شغل ایجاد شده است. این نوع محاسبه آمار اشتغال و بیکاری روشی غلط بوده و باید از همین جا اعلام کنم آمار درست برای اشتغال تنها با مقایسه فصل به فصل هر سال با سال قبل از خود قابل قیاس است برای مثال آمار اشتغال فصل زمستان سال 95 تنها با آمار اشتغال فصل زمستان سال‌های پیش از خود باید مقایسه شود.

رئیس مرکز آمار ایران با بیان اینکه برای محاسبه آمار اشتغال یک سال هم باید آمار اشتغال هر چهار فصل با هم جمع شده و میانگین آن با سال‌های گذشته مقایسه شود، افزود: در بهار سال 96 آمار اشتغال حدود 700 هزار نفر بوده و در تابستان سال 96 این آمار حدود 795 هزار نفر اعلام شده و لازم به ذکر است هرچند دولت از برنامه تعیین‌شده عقب است اما آمار اشتغال سیر صعودی دارد و رو به رشد است.

رئیس مرکز آمار ایران گفت: تغییر شاخص آمارگیری اشتغال و بیکاری که در دولت نهم به یک ساعت کار در هفته محدود شد، نتیجه استانداردهای جهانی بود، اما تغییر این شاخص هیچ ارتباطی با دولت‌ها ندارد، روند تغییر شاخص بیکاری از طریق مرکز ملی آمار در دولت هشتم شروع شد تا آمارهای ما به استانداردهای روز دنیا نزدیک‌تر شود و تنها در دولت نهم آن را اجرا کردیم.

رئیس مرکز آمار ایران اضافه کرد: کل جمعیت فعال کشور در تابستان امسال 26 میلیون و 983 هزار نفر بوده است که 3 میلیون و 156 هزار نفر بیکار مطلق بودند. از 23 میلیون و 827 هزار نفر جمعیت شاغل هم 9،2 درصد کسانی هستند که اشتغال ناقص داشته‌اند و از این 9،2 درصد هم تنها یک درصد زیر 2 روز در هفته شاغل بودند.

به گزارش الف، این آمارهای اعلام شده، در حالی است که بیانگر واقعیت‌ها در جامعه نیست و آثار آن در زندگی مردم دیده نمی شود و کارشناسان این اعداد را رد می کنند؛ اما چند نکته در آمار اشتغال و نرخ بیکاری اعلام شده قابل ذکر است که این نشان دهند تفاوت اعداد و واقعیت‌ها را نشان می دهد.

براساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران که با عنوان نتایج طرح آمارگیری نیروی‌کار تابستان 1396 منتشر شد، نشان می دهد نرخ بیکاری افراد 10 ساله و بیش‌تر نشان 11.7 درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (تابستان 1395)، 1.0 درصد و نسبت به فصل گذشته (بهار 1396) 0.9 درصد کاهش داشته است. نرخ بیکاری جوانان 29 - 15 ساله نیز حاکی از آن است که 24.4 درصد از جمعیت فعال 29- 15 ساله بیکار هستند، اما در گزارش منتشر شده که آمارها را براساس تعاریف بدست آید، در تعریف شاغل آورده شده است:

تمار افراد 10 ساله و بیشتر که در طول هفته‌ی مرجع، طبق تعریف کار، حداقل یک ساعت کار کرده و بنا بر دلایلی به طور موقت کارشان را ترک کرده باشند، شاغل محسوب می شوند. همچنین کارآموزانی که در دروه کارآموزی فعالیتی در ارتباط با فعالیت مؤ سسه ی محل کارآموزی انجام می دهند و مستقیماً در تولید کالا یا خدمات سهیم هستند، فعالیت آنها "کار" محسوب میشود.

براساس تعاریف که آمده و این گزارش را در ذیل مشاهده می کنید؛ تمام افرادی که در نیروهای مسلح به صورف کادر دائم یا موقت خدمت می‌کنند‌ (نیروهای مسلح شامل پر سنل کادر ، درجه داران و سربازان وظیفه نیروهای نظامی و انتظامی) شاغل محسوب می شود؛ یعنی رفتن یک فرد به سربازی را شغل و ایجاد شغل عنوان می شود.

 کارشناسان و حتی نمایندگان مجلس با تاکید اینکه این آمارها ، واقعی نیست و می گویند اگر سازمان تامین اجتماعی و وزارت کار تایید کنند که در این مدت این میزان هزار دفترچه بیمه جدید صادر شده که خود تـعریـف‌کنـنده اشـتغال واقعی است، می‌توان این موضوع را تایید کرد، وگرنه با اشتغال یک یا دو ساعته برای نیروی کار نمی‌توان راه به جایی برد و ایجاد این میزان شغل واقعی نیست.

امروز براساس گفته مسعود نیلی دستیار ارشد رئیس جمهور بیکاری را یکی از 6 ابر چالش اقتصاد ایران عنوان کرده بود، اما حل مشکل بیکاری بخصوص در قشر جوان که خود عاملی برای معضلات اجتماعی است، نیازمند اقدام و عمل است و روز کاغذ  و گفتن اعداد حل نخواهد شد.

در این نیمه نخست سال آمارهایی اعلام شده که با واقعیت های جامعه همخوانی ندارد، اینکه آمار درست است، شکی نیست ولی از رشد اقتصادی 7.7 درصد تا ایجاد یک و نیم میلیون در 6 ماه نشان دهنده واقعیت‌ها نیست، البته این اعداد به صورت متناقض از زبان دولتمردان جاری می شود اما مردم آن را باور ندارند.