موضوع شناسایی و حذف یارانه اغنیا و ثروتمندان یا همان پُردرآمدها به چالشی تبدیلشده که به نظر دولت تمایلی برای این کار ندارد؛ البته دولت در آذرماه سال جاری، در لایحه بودجه سال 97 که به مجلس ارائه کرد، پیشنهاد جدیدی در مورد منابع پرداخت نقدی یارانهها و حذف یارانه 34 میلیون نفر را پیشبینی کرده بود، اما این موضوع با مخالفت مجلس با کلیات بودجه شاهد تغییر در تبصره 14 بود، بهطوریکه منابعی که برای پرداخت یارانههای نقدی در نظر گرفتهشده بود، حدود ۲۳ هزار میلیارد تومان بود که کمیسیون تلفیق ۷ هزار میلیارد تومان به این رقم افزود تا اگر در اجرای قانون هدفمندی یارانهها و حذف یارانه خانوارهای پردرآمد دولت دچار مشکل شد، منابع لازم را در اختیار داشته باشد تا بتواند به این وضعیت پرداختی ادامه دهد.
روز گذشته مجلس در حین بررسی لایحه بودجه 97، تبصره 14 این لایحه را بررسی نکرد و آن را به آینده موکول کرد که علت آن این بود که کمیسیون تلفیق در بررسی تبصره 14 لایحه بودجه به عدد پیشنهادشده دولت در بخش هدفمندی یارانهها مبلغی در حدود 6 هزار میلیارد تومان اضافه کرده است که دولت برای پرداخت یارانه خانوارها به شکل مستقیم مبلغی در حدود 29 هزار میلیارد باید در نظر بگیرد که با این حساب جمعیتی در حدود 54 میلیون نفر یارانه خواهند گرفت.
موضوع هدفمندی هنوز اختلاف نظراتی میان کمیسیون تلفیق و دولت وجود دارد و به همین دلیل مقرر شد تا تبصره 14 فعلاً در جلسه علنی مطرح نشود تا دولت و کمیسیون تلفیق بر سر لزوم کنترل حساب سرپرستان خانوار که یارانه آنها قطع میشود به تفاهم برسند.
نمایندگان معتقدند هستند دولت در بحث یارانهها مجلس را جلوی صف قرار میدهد و علی لاریجانی گفته بود یارانه باید به افراد مستحق پرداخت شود و دولت باید در شناسایی ثروتمندان برنامه داشته باشد. دولت هم میگوید دست در جیب مردم نمیکنم؛ و این موضوع باعث اختلاف دولت مجلس شده است البته کارشناسان و نمایندگان مردم در مجلس تنها راه شناسایی ثروتمندان را بررسی حساب و اموال میدانند که در همه دنیا هم انجام میدهند.
محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت و رئیس سازمان برنامهوبودجه میگوید: اینکه فقط گفته شود که افراد پردرآمد بدون سازوکار حذف شوند عملیاتی نیست، به همین دلیل سال آینده پرداخت یارانهها متفاوت از استمرار سال جاری نیست و پرداخت یارانه نقدی در سال ۹۷ تغییری نمیکند
وی با بیان اینکه اگر فرمول نداشته باشیم و بخواهیم بدون روش جیب ۸۰ میلیون نفر را بگردیم و مشاهده کنیم که چه شخصی پول دارد و چه شخصی پول ندارد با سیاست دولت مغایر است، افزود: سیاست دولت نسبت به یارانه بگیران اجرای قانون هدفمندی یارانه است و وارسی کردن اطلاعات حساب شهروندان ایرانی نیست، اما اینکه سراغ نیازمندان برویم و به آنها یارانه بدهیم کاملاً منطقی است، به همین دلیل مجلس باید شایستگان نیازمند یارانه را مشخص کند.
علی لاریجانی رئیس مجلس گفت: دولت معتقد بود که سرکشی به حساب مردم درست نیست، لذا بین دولت و مجلس اختلاف وجود دارد و هنوز این موضوع حلنشده است چراکه یارانه را نمیتوان با اختلاف حل کرد البته این حرف دولت هم درست نبوده چون هنوز تصمیمی گرفته نشده است؛ یارانه موضوعی نیست که مجلس چیزی تصویب کند که دولت نتواند اجرا کند و باید بهنوعی تصویب شود که اجرایی باشد و همه باید از آن حمایت کنیم.
اختیاری که دولت خواست و زیرش زد
غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون تلفیق بودجه سال ۹۷ مجلس در مورد سرکشی به حسابهای بانکی، گفت: دولت در نشست کمیسیون تلفیق با رئیسجمهور خودش اختیار بررسی حسابها برای حذف افراد پردرآمد یارانه بگیر را از مجلس درخواست کرد.
وی با تاکید بر اینکه زمانی که هیئترئیسه کمیسیون تلفیق با رئیسجمهور دیدار داشت، دولت عنوان کرد که در تبصره 14 که درزمینهٔ هدفمندی یارانهها است به دولت اختیار داده شود که برای حذف افراد پردرآمد بررسی حسابها را انجام دهد، افزود: نمایندگان با همین استدلال در کمیسیون تلفیق پیشنهاد را تصویب کرده و این اختیار را به دولت دادند، اما اکنون آقای نوبخت میگوید که ما چرا باید جیب مردم را وارسی کنیم درحالیکه دولت خودش این اختیار را از مجلس درخواست کرد.
وی ادامه داد: اگر بدانیم که دولت این اختیار را در بخش حذف یارانههای افراد پردرآمد از مجلس نمیخواهد و میخواهد هزینه آن را به دوش مجلس بیندازد آن را حذف میکنیم، لذا مجلس از دولت و وزرا میخواهد شفاف عنوان کنند چه اختیاراتی از قانونگذار میخواهند تا به آنها برای پیشبرد بهتر کارها کمک شود.
چرا دولت نمیتواند یارانه ثروتمندان را حذف کند
سید ناصر موسوی لارگانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتگو با خبرنگار الف، در مورد اینکه آیا دولت نمیتواند به حسابهای بانکی سرکشی کند؛ گفت: اگر سرکشی به حسابهای مردم اقدامی خلاف است و دولت نمیتواند به حسابهای بانکی سرکشی کند، در بحث بررسی تراکنشهای بانکی هم نباید این اقدام را انجام میداد؛ درحالیکه با اجرای آن از کسانی که گردش مالی بالایی در حسابهای بانکی داشتند را شناسایی و مالیاتهای سنگینی گرفته شد.
وی افزود: اگر بررسی حسابهای بانکی برای شناسایی ثروتمندان خلاف است؛ پس در موضوع تراکنشهای بانکی هم اقدام خلاف انجامشده؛ اگر نیست پس دولت میتواند به حسابهای بانکی سرکشی کند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: علی طیب نیا، وزیر اقتصاد دولت یازدهم از تریبون مجلس اعلام کرد که ده میلیون نفر شناسایی کردیم که استحقاق گرفتن یارانه را ندارند؛ اگر واقعاً حرف وزیر بی سند و مدرک بوده و این افراد شناسایی انجامنشده بودند؛ پس چرا وزیر از تریبون مجلس که در خیلی که پخش می شود چنین ادعایی کرد؟
موسوی لارگانی با بیان اینکه اگر همان افراد (10 میلیون نفر) شناساییشده از دریافت یارانه حذف شوند؛ کفایت میکند تصریح کرد: علی ربیعی وزیر تعاون و کار میگوید یارانه 5 میلیون نفر را قطع کردهایم؛ بر چه اساسی یارانه این افراد قطع شد؟ این افراد را چگونه شناسایی کردند؟ و اینکه میتوانند با ادامه آن افراد ثروتمند که مستحق یارانه نقدی نیستند را هم شناسایی کنند.
وی با بیان اینکه دولت میخواهد مجلس را در مقابل مردم قرار دهد، گفت: آقای نوبخت عنوان کرده بههیچوجه در سال آینده حاملهای انرژی را افزایش قیمت نمیدهیم، اما رئیسجمهور در نشست خبری خود گفت ناچاریم قیمت بنزین را افزایش قیمت دهیم، اما با شیب ملایم و در چند مرحله؛ یا اینکه آقای نوبخت از ایجاد اشتغال میلیونی سخن میگوید؛ اما وقتی از آقای رئیسجمهور سوال میکنند ایشان میگوید بروید از آقای نوبخت سوال کنید ولی رئیسجمهور چندی قبل از ایجاد 700 هزار اشتغال در سال 96 خبر داده بودند که این تناقضگوییها برای مردم قابلقبول نیست.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اینکه انتظار داریم و باید یارانه ثروتمندان قطع شود؛ گفت: اگر واقعاً در دولت توان قطع یارانه وجود دارد که مجلس در قانون بودجه 95 به دولت این موضوع را تصویب و تکلیف کرد که یارانه افراد درآمد با درآمد بالای 35 میلیون تومان در سال قطع شود؛ اما دولت این تکلیف را انجام نداد، زیرا انتخابات ریاست جمهوری را پیش رو داشت.
موسوی لارگانی اظهار کرد: دولتمردان برخی مواقع برای پرداخت یارانه بر سر مردم منت میگذارند؛ درحالیکه این یارانه از جیب خود مردم بیرون میآید و هزینهاش را خود مردم میپردازند؛ زیرا قانونگذار زمانی که قانون هدفمندی یارانهها را تصویب کرد و توجیهاتی دولت وقت برای تصویب این بود که 70 درصد انرژی را 30 درصد مردم مصرف میکنند و میخواهیم آن بگیریم و به 70 درصد بقیه که کممصرف هستند، بدهیم.
نماینده مردم در خانه ملت تاکید کرد: اما نهتنها قانون بهدرستی اجرایی نشد، بلکه شاهد بودیم به همه مردم حتی افرادی ایرانی که در خارج از کشور زندگی میکردند، یارانه داده شد، درحالیکه قانون روشن بود که باید 50 درصد از درآمد حاصل از افزایش قیمتها بهصورت یارانه نقدی به مردم پرداخت شود و 30 درصد به تولید و 20 درصد را برای انجام زیرساختها پرداخت کند؛ اما متاسفانه قانون نه در دولت قبلی درست اجرا شد و نه در دولت فعلی.
موسوی لارگانی در مورد این سوال که مجلس تصویب کرد تا یارانه 20 میلیون نفر قطع شود و دولت مخالف آن است؛ آیا واقعاً شناسایی ثروتمندان کار سختی است، گفت: شناسایی ثروتمندان و اغنیا کار سختی نیست؛ آقای نوبخت یک ماه پیش میگوید خیلی متاسفم کسی که با 17 میلیون تومان حقوق، یارانه میگیرد، بنابراین شناسایی افراد امکان دارد و ناممکن نیست.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در پایان تاکید کرد: شناسایی اغنیا بهراحتی امکانپذیر است؛ فقط تعدادی از آنها کارمندان دولت هستند؛ اما اراده برای قطع یارانه ثروتمندان وجود ندارد.