هم‌زمان با توقف فروش ارز مسافرتی در شبکه بانکی، غلامعلی کامیاب، معاون بین‌الملل بانک مرکزی زمان اجرای برنامه یکسان‌سازی نرخ ارز را اواخر امسال اعلام کرد و گفت: توقف فروش ارز مسافرتی در جهت اجرای یکسان‌سازی ارزی است.
به گفته معاون امور بین‌الملل بانک مرکزی، گرچه هنوز زمانی برای اجرای برنامه تک‌نرخی کردن ارز توسط بانک مرکزی به‌صورت مشخص تعیین نشده است اما فعلاً برنامه‌ریزی‌ها، اجرای آن را برای پایان سال جاری پیش‌بینی کرده است.
به گفته بسیاری از کارشناسان اکنون شرایط نسبتاً مناسبی برای تک‌نرخی شدن ارز وجود دارد، مشروط بر اینکه دولت بتواند با استفاده از اعتبارات و تسهیلاتی که از بانک‌های خارجی می‌گیرد، از افزایش جهشی نرخ ارز جلوگیری کرده تا منجر به افزایش تورم نشود.
یکی از قدیمی‌ترین برنامه‌هایی که دولت یازدهم وعده آن را داد تک‌نرخی کردن ارز بود که هیچ‌گاه در این دولت محقق نشد؛ البته سیف رئیسکل بانک مرکزی در همان زمان گفته بود که با توافق برجام و نتیجه دادن مذاکرات با کشورهای ١+٥ شرایط یکسان‌سازی ارز مهیا می‌شود ولی باگذشت بیش از دو سال از برجام، همچنان قول تا پایان سال داده می‌شود.
بر اساس اعلام بانک مرکزی فروش ارز مسافرتی از روز بیستم شهریورماه متوقف و مسافران می‌توانند ارز را با نرخ بازار آزاد تهیه کنند.
محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در گفتگو با خبرنگار الف؛ در خصوص تک‌نرخی کردن ارز (دلار)، گفت: به نظر من تک‌نرخی شدن ارز به این زودی اتفاق نمی‌افتد؛ یعنی حداقل تا سال 1400 بعید می‌دانم که نرخ ارز تک‌نرخی شود.
وی افزود: برای تک‌نرخی شدن ارز باید فاکتورهایی وجود داشته باشد که متأسفانه اکنون از آن بی‌بهره‌ایم. یکی از این شرایط این است که کشور ذخایر ارزی‌اش پر باشد و درآمدهای ارزی بالا باشد و دائماً ارز به سمت مملکت سرازیر شود که متأسفانه این وضعیت را نداریم.
سبزعلیپور با بیان اینکه هنوز تحریم‌ها سایه‌اش بالای سر ایران است، بیان کرد: ما فروش نفت یا درامدهای ارزی‌مان خیلی بالا نیست؛ اینکه فروش نفت ما یک‌میلیون بشکه بوده و بعد از برجام به 3 میلیون بشکه رسیده، این خیلی پول به کشور نمی‌آورد؛ با توجه به اینکه خیلی موانع برداشته نشده و پول نفت کامل به ایران برنمی‌گردد.
به گفته وی؛ بخشی از پول نفت هنوز از محاسبه نفت در برابر غذا که قبلاً بود، بازهم در بانک‌های خارج بلوکه می‌شود؛ با توجه به این قضیه بازهم دلاری نداریم که بتوان به‌اندازه کافی اگر نرخ آن تک‌نرخی شد و مشتریان در داخل دلار خواستند؛ بتوان پرداخت کرد، زیرا تک‌نرخی باید جوابگوی همه باشد.
رئیس مرکز تجارت جهانی ایران اضافه کرد: با توجه به کمبود ارز بعید می‌دانم که دولت بتواند پاسخگوی نیاز خریداران ارز پس از یکسان‌سازی قیمت باشد، بنابراین اولین فاکتور را برای انجام تک‌نرخی شدن ارز نداریم.
سبزعلیپور ادامه داد: دولت علاقه دارد ارز تک‌نرخی شود، اما بعید می‌دانم با توجه به اینکه قول دادند و محقق نشده، امسال هم محقق شود. دولت درامدهایش محقق نمی‌شود و درامد کافی ندارد؛ چگونه می‌تواند در این شرایط از تک‌نرخی ارز سخن بگوید.
وی با اشاره به افزایش قیمت دلار در چند روز گذشته، عنوان کرد: افزایش نرخ ارز به این معنی است که پشتوانه خوبی ندارد. یک سال پیش که آقای رئیسکل بانک مرکزی دستور داد به بانک‌ها که می‌توانند ارز با نرخ آزاد خریدوفروش کنند همان زمان ارز مبادلاتی خیلی پایین‌تر از نرخ امروز بود، اما متأسفانه نه‌تنها بانک‌ها، الآن آن‌چنان خریدوفروش از آن سال‌ها به امروز نداشته‌اند، بلکه نرخ ارز از 3600 تومان به نزدیک حدود 4000 تومان رسیده است.
رئیس مرکز تجارت جهانی ایران با بیان این دولت نرخ ارز مبادلاتی را زیرپوستی افزایش داد، بیان کرد: و امروز نرخ ارز مبادله‌ای در حدود 3200-3300 تومان رسیده و روزبه‌روز بالا می‌رود.
سبزعلیپور ادامه داد: در این سال‌های آینده ارز تک‌نرخی نخواهد شد، بلکه این صحبت‌ها آرزوی دولتمردان است که در قالب قول و قرار مطرح می‌کنند؛ اما با توجه به نبود فاکتورهای لازم به این زودی محقق نخواهد شد و حداقل می‌توانم بگویم در دولت دوازدهم محقق نخواهد شد.
وی در خصوص حذف ارز مبادله‌ای به مسافران تصریح کرد: این نشات گرفته از همان کمبود ارزی است که دولت دارد، از طرفی کسری بودجه وجود دارد که تمام این‌ها نشان‌دهنده این است که دولت می‌گوید ارز مبادلاتی ندارد.
رئیس مرکز تجارت جهانی ایران فزود: اکنون دولت تدبیر و امید با توجه به کسری بودجه کم‌کم از همان سیاست‌های دوران احمدی‌نژادی استفاده میکند؛ یعنی افزایش نرخ ارز؛ کسری بودجه با فروش یک‌بخشی از ارزها باقیمت بالاتری، می‌تواند تفاوت ریالی بیشتری را برای دولت داشته باشد، بتوان بخشی از درآمدها را از این طریق جبران کنند.
به گفته روی؛ به یک سری ابزارها و قوانین و مدیریت صحیح نیاز داریم نه آزمون‌وخطا. متأسفانه دولت امروز به روزمرگی افتاده که امروز را بگذراند و فردا خدا کریم است؛ مانند خانواده‌ای که پول ندارد و وضعیتشان خراب است و می‌گوید خدایا امروز سفره ما پر باشد فردا خدا بزرگ است.
رئیس مرکز تجارت جهانی ایران تصریح کرد: کدام کشور در دنیا این‌گونه اداره می‌شود، آن‌هم کشوری مانند ایران که روی یک نعمت و پول خوابیده است، روی ثروت نفت و طلا و اورانیوم؛ که این وضعیت معقول نیست و با هیچ عقل سلیمی سازگار نیست.
وی در مورد اینکه آینده نرخ ارز در چند ماه آینده گفت: با همین سیاست و وضعیت، روزبه‌روز شاهد افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی خواهیم بود؛ تصور بر این است که دیری نخواهد کشید دلار نرخ چهار هزار تومان را هم می‌شکند.
سبزعلیپور ادامه داد: باید هرچه زودتر با تدابیری جلوی کاهش ارزش پول ملی گرفته شود؛ در غیر این صورت متأسفانه نرخ رشد تورم بالا خواهد رفت و با این توجه به کاهش سود سپرده‌ها، بخشی از پول‌های مردم به سمت بازارهای سفته‌بازی و خریدوفروش ارز خواهد رفت و به افزایش قیمت دامن می‌زند.
رئیس مرکز تجارت جهانی ایران گفت: آمارها نشان می‌دهند تورم تک‌رقمی شده، درحالی‌که این‌ها رؤیاپردازی است در عام واقعیت تورم چندان کم نشده، اگر جاهایی نرخ آن کاهش‌یافته با توسل به کم‌فروشی بوده است. امروز برخی از میزان برخی محصولات کاسته شده و نشان می‌دهد که تورم را با کم فروشی کنترل کردند.
